Tomaten in blik zijn niet gezond. Ook niet als ze biologisch zijn. De tomaten zijn wel gezond, maar de binnen coating van het blik niet. Daar zit een hormoon verstorende stof in, die Bisphenol A heet. Of BPA. Ja, alweer een waarschuwing tegen een chemische grondstof die we eigenlijk bijna niet kunnen vermijden. Wat kunnen we eraan doen ? Want deze BPA ofwel Bisfenol A zit in zoveel voedingsverpakkingen dat het bijna niet te doen is om het te vermijden. Het enige wat we er zelf aan kunnen doen, is zo weinig mogelijk plastic- en blik verpakkingen gebruiken. Hier vind je een leuk artikel over het zélf inmaken van tomaten. Tomaten inmaken in een glazen pot.
Ingezonden vraag over tomaten in blik
“.. Hoi, Tieneke, ik heb ergens gelezen dat tomaten in blik helemaal niet gezond zijn. Klopt dit ? Waarom niet ? En hoe los je zoiets op ? Grt Lia v. B..”..
Ja, dit is een goede en duidelijke vraag. Het klopt dat blik niet gezond is. Het probleem ligt in het
Zo stond het in de winter op de kelderplanken. De “geweckte groenten”. Op de onderste plank staan de lege potten met de weck ringen, de ouderwetse manier.
binnenlaagje (de coating) van de blikken. Daarin zit een wit of licht gekleurd plastic-achtig laagje. In dit laagje zit weer een stof die ‘Bisphenol A’ (BPA) heet. Het is een stof met een hormonale bijwerking. De Europese voedsel veiligheids waakhond “EFSA” heeft het gebruik van deze coating in baby voeding al verboden. Maar men denkt dat het voor volwassenen, bij “normaal gebruik” van blikken, geen probleem is. Maar zeggen ze niet altijd “er is geen gevaar voor de volksgezondheid’ ?
Het is belangrijk dat je weet wat BPA is en wat de gevolgen kunnen zijn. En wat je er aan kunt doen om blootstelling hieraan voor jou en jouw kinderen zoveel mogelijk te vermijden. Deze BPA zit in vele soorten verpakkingen, en voornamelijk in blik.
Tomaten in een glazen pot ? Waarom is dit niet te koop ?
Mijn idee is dat het niet te koop is omdat tomaten nogal waterig zijn. En niet iedere tomaat is stevig genoeg om ín te maken. Want dan heb je méér vocht dan tomaat in de pot.
Maar blik ? Ikzelf zou het zekere voor het onzekere nemen en liever voeding uit een glazen pot, diepvries of vers nemen. Want als ik tomaten in een glazen pot zou kunnen kopen, dan deed ik dat direct. Maar die heb ik nog nooit ergens gezien. Wél tomatensaus in glas, maar dat zit weer vol met conservering middelen etc. En dat schiet dus ook niet op.
Mocht je ooit eens ingemaakte tomaten nodig hebben, dan heb je geen andere keuze als een blik tomaten te gebruiken. En dan doe je de rest uit het blikje in een schone glazen pot met deksel en bewaar het in de koelkast.
Die lege glazen potten heb ik altijd op voorraad. Van andere groente uit een glazen pot. Waar een keertje appelmoes, bonen of doperwtjes of zo in hebben gezeten. Maar bij de Blokker of Xenos zijn ze er ook, nieuw, in soorten en maten. Het is mij een raadsel waarom er geen glazen potten met tomaten verkocht worden. Maar als je ze zélf inmaakt is het geen probleem. Zó gebeurd. Maar hoe doe je dat ?
‘Tomatl’ betekende ‘dikke vrucht’ in het Azteeks
Tomaten zijn begonnen als kleine bittere besjes aan struiken in de woestijnen van Zuid Amerika. Hun naam komt van het Azteekse woord ‘tomatl’ en dit betekent ‘dikke vrucht’. Ze zijn tot in de 19e eeuw in Europa wantrouwig bekeken, maar die tijden zijn voorbij. Op het ogenblik zijn er vele soorten, maten en vormen van de tomaat verkrijgbaar. Zelfs hun kleuren kunnen verschillen.
We vinden ze aantrekkelijk vanwege hun unieke smaak en omdat ze betrekkelijk weinig suiker bevatten. Maar aan de andere kant bevatten ze enorm veel hartig glutamine zuur en geurige zwavelverbindingen. En deze verbinden komen vaker in vlees voor, dan in groenten of fruit. Daarom vullen tomaten ook heel goed een vleessmaak aan. En kunnen een vleessmaak zelfs vervangen.
Tomaten geven diepte en complexiteit aan sauzen en andere gemengde gerechten. In april kun je ook beginnen met het zélf kweken van tomaten, is leuk om te doen. Het is wel belangrijk om je niet, bij eigen kweek, door de eerste de beste bladluis uit het veld te laten slaan.
Hoe kan ik zelf tomaten in glazen potten inmaken of wecken ?
Ja, want wat is er fijner als een voorraad kast vol met heerlijke seizoens producten. Mijn moeder en mijn oma besteedden, vroeger, dágen aan het inmaken en wecken van groenten en fruit. Want veel groenten en fruit rijpen tegelijkertijd, en dan kun je niet álles opeten voordat de kwaliteit achteruit gaat.
Er zijn twee simpele manieren om je tomaten lang te bewaren. Je kunt kiezen voor “wecken” of voor “inmaken”
Wat is het verschil tussen “wecken” of “inmaken” ?
Moderne kant-en-klaar gekochte “weckpot” of “inmaakpot”. Met vaste ring erin. En beugelklem. De gemakkelijkste manier van allemaal ! Ze zijn er in alle maten.
Ingemaakte of geweckte tomaten smaken echt veel beter dan die uit blik. Gebruik alleen verse en rijpe tomaten die op hun best zijn. Rood en vol. Want minder goede tomaten (bijvoorbeeld die half rijp zijn) heeft totaal geen zin. Mijn eigen favoriete inmaak tomaat is díe tomaat die ik ook graag gebruik om mee te koken. Rood, een hoog zuurgraad gehalte en een rijke volle smaak.
Bedenk wél dat, als je erg vochtige tomaten gebruikt, er méér sap als tomaat in je glas komt. Neem dus wat steviger tomaten met een dikke schil en ook dikkere tomaten.
Het is ook zeer aan te bevelen om verse citroensap in de ingemaakte tomaten erbij te doen. Neem dan één eetlepel citroensap per halve liter. Dit zuur houdt de tomaten langer vers in de pot. Je kunt ze dan veel langer bewaren.
- Wecken
Als je gaat wecken (de naam komt van Dhr. Weck) dan kook je de groenten eigenlijk in de weckpot. Dus je doet de rauwe groenten in een glazen pot. Sluit deze goed af. Dan kook je de glazen potten in een enorme pan met kokend water voor ca anderhalf tot twee uren. Dan laat je ze afkoelen in het water en klaar is het. Je weckpotten kunnen in de kast.
- Inmaken
Als je groenten gaat inmaken, dan werk je precies andersom. Je gaat éérst de groenten koken, tot het gaar is. En dan doe je ze in glazen potten en sluit ze vacuüm af met wat brandende alcohol, zodat er geen zuurstof bij kan. En je hebt de groenten of tomaten geconserveerd.
1. Ouderwets wecken van tomaten
Kijk maar eens op de bovenstaande foto. In oude jaren maakte men een hele kelder vol met geweckte groenten en fruit. Daar had je weckpotten en weckringen voor nodig. Je ziet ze op de onderste plank, leeg, nog staan. Maar je kunt ook kant-en-klare weckpotten met ring en klem en al kopen.
Nodig :
- Weckringen en weckpotten met deksel, of kant-en-klaar gekochte
“Weckpot” of “inmaak pot” met een losse ring ertussen, wel met beugel klem
- Een weck trechter voor het vullen van de potten
- Een hele grote pan voor het koken van de potten
- Een rooster onderin de grote pan, tegen het barsten van de glazen
- Brandschone theedoeken
- Schone handdoeken, tegen het te snel afkoelen.
Hoe ga je te werk ?
Werk met een brandschoon oppervlak en met superschone handen. Iedere bacterie kan jouw werk laten mislukken.
- Weckglazen en -deksels ontsmet je het gemakkelijkst in de afwasmachine, op de hoogste stand.
- Vlak voordat je gaat wecken spoel je de glazen ook nog om met gloeiend heet sodawater.
- Zet ze op de kop op een superschone theedoek.
- De ringen kook je zes à zeven minuten uit, ook in sodawater, en laat je totdat je ze gebruikt, in een bakje met water liggen. Zo kunnen er geen bacteriën uit de lucht bijkomen.
- Je kunt de tomaten eventueel in stukken snijden.
- De tomaten doe je gewoon rauw en koud in de glazen en dan druk je ze heel goed aan. De glazen vul je af met gewoon koud kraanwater, tot een centimeter onder de rand.
- Leg de weckring ertussen en doe het glazen deksel erop.
- Denk erom : Afsluiten met de klemmetjes !!
- Het liefst gebruik je een gewone hele grote kookpan. Daar kan je namelijk de meeste glazen in één keer in kwijt, meestal zo’n 15 stuks in één keer.
- Onderin de pan leg je een rooster, (ik gooi er een oude theedoek in) dat voorkomt dat er een pot barst, door de hitte.
- De glazen potten met tomaten laat je dan ca twee uren koken, op ongeveer 100 graden.
- Doe het vuur uit en laat de glazen in de pan afkoelen. Eventueel kun je er een handdoek overheen leggen. Dit voorkomt dat ze te snel afkoelen.
- Je kunt glazen conservenpotten uit de winkel prima ook hergebruiken.
- Bespaar niet op weck ringen : zijn ze beschadigd, vervang ze dan direct door nieuwe exemplaren. Als er lucht bij de tomaten komt, dan bederven en beschimmelen de tomaten snel.
- Plak een stickertje met de datum op de pot, en wat erin zit
Nu kunnen je potten met geweckte tomaten in de kast. Controleer ze ALTIJD of ze nog goed dicht zitten, voordat je ze gaat eten.
2. Zuurstof dicht en vacuüm inmaken van tomaten
Bij het inmaken kook je éérst de groenten of tomaten gáár. En doe ze dan pas in de pot en sluit het vacuüm af. Vroeger maakten ze de glazen potten, met de groenten erin, vacuüm. Men goot de groenten met een ‘soort brede trechter’ in de pot. Een dergelijke trechter had géén trechter tuit, maar een grote ruime onderkant. Je kunt er simpel zelf één maken door van een gewone trechter een stuk áf te zagen. En even glad te schuren. Nu kun je snel en schoon de gekookte tomaten in de pot laten glijden.
Hoe ga je te werk ?
Nodig :
- Een paar glazen potten met deksel, weckring en klemmetjes.
- Of kant en klaar gekochte
- Beetje zout en citroensap.
- Een weck trechter om de tomaten gemakkelijk in de pot te laten glijden zonder knoeien
Dit is de ouderwetse manier, álles is los. Weckpot, weckringen en klemmetjes. De moeilijkste manier.
- Een schaaltje met hoog procentige alcohol (gin, jenever of wodka oid)
- Een aansteker met een tuit eraan, anders verbrand je je vingers
- Een theelepeltje
- In stukken gesneden tomaten
- Een pan om de tomaten stukken eerst even in te koken
Hoe ga je dan te werk ?
- Kook éérst de stukken tomaten in een beetje kokend water. Met een béétje zout en theelepel citroensap. Ongeveer 15 a 20 minuten en gloeiend heet, tot ze gaar zijn.
- Zet de (eventueel kant-en-klaar gekochte) brandschone potten stonden omgekeerd al klaar op een schone theedoek. Met deksel.
- Neem een pot. Giet de tomaten, met de weck trechter, in de pot.
- Tot die bijna helemaal vol zit.
- Leg de weckring er vast op.
- Doe nu een a twee theelepels hoogprocentige alcohol OP HET OMGEKEERDE GLAZEN DEKSEL. Dus aan de binnenkant. Het vuur brandt alle zuurstof eruit en trekt de pot vacuüm.
- Heb je een kant-en-klaar gekochte pot ? Giet dan de theelepels alcohol óp de tomaten,…….
- Steek dit áán met een aansteker met een lange tuit. Wacht 1/2e seconde en,…
- Leg of draai DIRECT het deksel erop. Jouw pot is nu vacuüm getrokken en de zuurstof is eruit.
- Maak de klemmetjes vast
- Zet het daarna op de kop op een theedoek om af te laten koelen. Met een handdoek erover. Tegen het te snel afkoelen.
- Plak een stickertje met de datum op de pot, en wat erin zit
Nu kunnen je potten met ingemaakte tomaten in de kast. Controleer ze ALTIJD of ze nog goed dicht zitten, voordat je ze gaat eten.
Tomaten in glas ! Het kan dus prima !
Tomaten smaken héérlijk met :
Heb je de kunst van het inmaken en/of wecken te pakken ? Je kunt eventueel ook de tomaten een
smaakje mee geven. Doe dan iets van de onderstaande ingrediënten in de kookpan. De tomaten nemen de smaak aan. Je het eens overwegen om eens extra ‘smaakje’ toe te voegen aan de potten met tomaten.
Je kunt trouwens álles inmaken of wecken. Augurken in zuur zijn ook lekker,.. met verse dille ! Enzovoort.
Hier komen een 18 ideeën voor een goede ‘mix’ met tomaten.
- Anijs * Nootmuskaat
- Basilicum * Mierikswortel
- Gember * Tijm
- Kaneel * Salie
- Citroen * Selderijstengel
- Knoflook * Paprika
- Ui * Olijven
- Limoen * Kappertjes
- Kruidnagel * Paddenstoelen
Dank je wel voor het lezen en veel succes met het wecken en/of inmaken. Met een hartelijke groet van Tieneke
Zoekt u de beste curcumine longa en/of kurkuma longa ? En een webshop met aandacht voor ons milieu ? Ik, persoonlijk, beveel u de kurkuma specialist aan. Een webshop met brede specialistische kennis over kurkuma en curcumine en veelzijdige hoogwaardige zuivere producten. Zij zijn gewoon de beste als het over kurkuma gaat ! De beste kwaliteit voor de laagste prijs. Natuurproducten volgens de oude 100 % natuurlijke ayurvedische methode. Zonder enige vorm van toevoegingen. Zij zijn de nummer ÉÉN in kurkuma. Én ze doen mee aan de “antiplastic challenge”, altijd een goede zaak !
.
Disclaimer : Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Samensteller doet geen claims over diagnose, behandeling, genezing of ziektepreventie. De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel nog niets is geëvalueerd door medisch deskundigen. Geen van deze informatie dient te worden opgevat als medisch advies. Raadpleeg daarom altijd een medisch gespecialiseerd/gekwalificeerd arts met kennis van natuurlijke supplementen voor aanvang van gebruik van natuurvoeding,voedingsadviezen en/of voeding of natuurlijke supplementen.
PS : Hier een leuke video over inmaken
Je hoeft de tomaten, na het koken, NIET fijn te malen. Je kunt zó ook de stukjes inmaken of wecken
Wat doe je nog méér met tomaten ?
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2022/02/20/aardappelen-tomaten-en-olijven-recept-voor-ovenschotel-superlekker-en-supersimpel/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/11/07/tomaten-stoofschotel-met-kokos-en-amandelen-superlekker-snel-en-simpel-te-maken/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2019/05/19/kun-je-zelf-tomaten-kweken-op-je-eigen-balkon-of-terras/
De Geneeskrachtige Keuken 