Eigenlijk hoor je er de laatste weken steeds méér over. Plastic in ons voedsel en onze kleding. Omdat het zo klein is dat je het niet kunt zien, denk je al gauw dat het wel een beetje mee zal vallen. Maar wat gebeurt er als dit plastic zich eenmaal in ons lichaam bevindt. Nanodeeltjes zijn zo, niet te bevatten klein, dat ze zo door je vel heen, je lichaam binnen komen. Hoe veel plastic eten we eigenlijk op. Ademen we het in ? En waar zit het in ? Hier vindt u een uitgebreid artikel over plastic in ons voedsel. En in onze verpakkingen en ons milieu

Plastic in ons voedsel en ons milieu 

De aanleiding tot dit artikel was een waarschuwing, vanuit de ayurveda,  om niet te drinken uit plastic flessen die in de diepvries hebben gelegen. En

ook  niet te eten vanuit de plastic bak, die je in de magnetron en/of oven hebt verwarmd. Zeker niet als deze éérst in de diepvries hebben gelegen en daarna worden verhit. Plastic geeft, onder deze omstandigheden, sneller zijn giftige stoffen af.

Gisteren was er op de radio dat er in de placenta van onze ongeboren hummeltjes kleine stukjes plastic werden aangetroffen. En welk gevolg dit had, was nog niet onderzocht. Ongeboren baby’s krijgen dit al binnen, terwijl ze nog niet geboren zijn. Duidelijk was wél dat het de voortplantings organen van mensen zou kunnen schaden.

Een paar jaren geleden was er veel reclame voor koffie opschuimers, achteraf zaten die helemaal vol met nano plastic deeltjes. Vandaag heb ik in een supermarkt er een paar bekeken. Er stonden géén ingrediënten op de verpakking vermeld. Ook geen E-nummers. Ik dacht dat dat verplicht was.

Vanmorgen was er een boer op de radio. Hij had gras ingekuild, om aan zijn koeien te voeren. In de winter. Onderin de kuil kwam een laag plastic te liggen, zei de boer. Dan bleef het ingekuilde gras goed op de plek liggen. Na 4 jaren was het plastic zodanig vergáán, dat er een nieuwe laag moest komen. De journalist vroeg de boer waar dat plastic dan was gebleven. Gewoon, met het water in de grond gezakt, was het antwoord. Dat vinden we in ons drinkwater wel weer eens terug.

Groentewortels eten plastic

Een onderzoek vanuit de Universiteit van Leiden, gedaan door Dr. W. Peijnenburg, toonde áán dat ook planten zoals sla, tarwe en groenten in staat zijn om microplastic in zich op te nemen (1). Voor die tijd waren wetenschappers van mening dat deze plastic deeltjes te groot zouden zijn om door de onbeschadigde plantenwortels opgenomen te worden. Maar dit onderzoek bewijst iets anders.  Deze deeltjes zijn zó klein dat de plastic deeltjes vervormbaar zijn. Ze worden mee opgezogen via de kleine gaatjes in de wortels en de zijwortels, door het water en voeding dat deze planten opnemen. Deze microplastic deeltjes komen in de grond terecht via het regenwater. En door het langzaam afbreken van plastic folies die veel in de landbouw gebruikt worden. Ja, de boer had gelijk. Het vergane plastic van zijn ingekuilde gras zakt gewoon weg, de grond in.

Wat is plastic eigenlijk ?

Aan het begin van de 19^e eeuw was er in Amerika een chemicus. Hij heette Leo Baekeland. Hij maakte de éérste soort synthetische stof uit aardolie. Het heette ‘bakeliet’. Het was hard en zwart spul, het geleidde géén stroom en kon goed tegen hitte. Daar werden toen de éérste telefoons van gemaakt.

Later werden er vele soorten plastic gemaakt, met ieder hun eigen toepassing. Van zacht (luchtbedden, plastic tasjes en piepschuim) naar hard thermoharders zoals telefoons). Zelfs plastic dat kon méérekken (plastic handschoenen en kleding).  Vanaf de jaren ’50 in de vorige eeuw is plastic ‘normaal’ geworden. En nu, bijna 75 jaren later, zit het overal, maar dan ook werkelijk overal in, om, tussen en in verwerkt. Tot aan onze kassabonnetjes aan toe.

Plastic deeltjes zijn werkelijk óveral om ons heen

De minuscule plasticdeeltjes die in de wetenschap ‘microplastic’ worden genoemd, zijn overal. Ze liggen op de bodem van de zee, verborgen in het zand van elk strand en zweven in de lucht. En ze zitten ook in ons lichaam. Vorig jaar oktober werd microplastic ontdekt in de ontlasting van acht deelnemers aan een onderzoek, waarbij onderzoek werd gedaan naar de hoeveelheid plastic die mensen onbedoeld binnenkrijgen.

In de nieuwe studie werd uitgegaan van het bestaande onderzoek naar microplastic dat werd aangetroffen in bier, tafelzout, zeevruchten, suiker, alcohol en honing. Om te kunnen berekenen hoeveel van deze voedingswaren door de gemiddelde persoon worden gegeten, baseerden de onderzoekers zich op de aanbevelingen van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (6)

Het bestaande onderzoek naar microplastic in ons voedsel bestrijkt wat betreft calorieën slechts vijftien procent van al het voedsel dat de gemiddelde persoon op eet.

In een nieuw onderzoek, dat in het tijdschrift “Environmental Science and Technology” is verschenen, wordt gesteld dat mensen mogelijk tussen de 39.000 en 52.000 stukjes microplastic per jaar binnenkrijgen. Als we daar de hoeveelheid microplastic aan toevoegen die we mogelijk ook inademen, komt dat aantal zelfs op ruim 74.000.

Onder een deeltje microplastic worden fragmenten verstaan die kleiner zijn dan vijf millimeter maar die vaak nog veel kleiner en alleen onder de microscoop zichtbaar zijn.

Het team bestudeerde ook onderzoeken naar de hoeveelheid microplastic in drinkwater en in de lucht. Mensen die de dagelijks aanbevolen hoeveelheid kraanwater drinken, krijgen daarbij nog eens vierduizend plasticdeeltjes per jaar binnen, terwijl degenen die alleen gebotteld water drinken elk jaar zelfs 90.000 plasticdeeltjes inslikken.

Kieran Cox, een van de auteurs van de nieuwe studie, denkt dat de schattingen nog aan de voorzichtige kant zijn en dat mensen in werkelijkheid nog veel meer plastic binnenkrijgen.

“Veel van het eten dat we hebben meegerekend, waren voedingswaren die we rauw eten. We zijn nog niet eens toegekomen aan voedingswaren die in talloze lagen plastic zijn verpakt,” zegt Cox. “Ik denk dat het waarschijnlijk is dat we veel meer plastic inslikken dan we beseffen.”

In een onderzoek dat in 2018 in het tijdschrift “Environmental Pollution” (7) verscheen, werd geconcludeerd dat mensen meer plastic binnenkregen door het inademen van stofdeeltjes dan het eten van schaaldieren.

Welke soorten plastic zit er in ons eten ?

Dat zijn er zó veel, dat je er haast niet aan kunt beginnen om ze allemaal op te noemen. Er zijn er honderden. We zullen er een paar naast elkaar leggen, en het E-nummer erbij noemen. Wél wil ik erbij zeggen dat er veel ‘verborgen’ plastics in ons voedsel zitten. De fabrikanten omzeilen de E-nummers.

1. Ftalaten Het zijn weekmakers die ervoor zorgen dat plastic soepel en buigzaam is. Ze zitten veel in verpakkingen van voedsel. Worst, soepen, kaasverpakkingen etc. Maar ook in speelgoed, nagellak, shampoo, plakband, medische materialen, vinyl en vloeren.  E- nummers  kun je hier niet van noemen, omdat ftalaten geen voedsel is. Maar via de verpakkingen komt in ons voedsel terecht. Ze heten weekmaker BPA.  Ze zijn schadelijk voor de lever en de nieren. Ze worden in verband gebracht met diabetes,  ADHD en prostaatkanker. Het is een stof die veel in babyflessen en spenen voorkomt. Weliswaar is het sinds 2011 verboden, maar de stof is nog overal aanwezig.

2. Parabenen Parabenen vormen een groep van stoffen die erg op elkaar lijken. De meeste parabenen worden gebruikt als conserverings middelen in voedsel. Ze voorkomen de groei van schimmels en bacteriën, en houden de producten langer goed. Ze komen ook veelvuldig voor in geneesmiddelen, om ook deze langer goed te houden. Maar in cosmetica, levensmiddelen, huidverzorgingsproducten en schoonmaakmiddelen tref je ze ook aan. Zelfs in babyverzorgings producten.

• Parabenen in levensmiddelen zijn te herkennen aan de volgende E-nummers ; E214 tot en met E219.                   

3. Bisfenolen Dit is een grote groep chemische stoffen die in plastics zitten. Zoals in bouwmaterialen, verf, electrische apparaten, verpakkingen, kassabonnen en medische materialen. Ook in hard plastic en in de plastic laag aan de binnenkant van blikjes tref je regelmatig bisfenolen aan. In dit geval heet het dan Bisfenol-A. Het heeft geen Enummer omdat je het niet óp eet.

4. Nano plastic deeltjes Nanodeeltjes zijn zó klein, dat je je er haast geen voorstelling van kunt maken. Ze passen gemakkelijk door je poriën van je huid. Ze waaien zo bij je naar binnen. Ze kunnen van nature in voeding zitten, maar ook bewust aan producten worden toegevoegd. Er zijn zorgen over onze veiligheid en milieu. En daarom wordt er hier onderzoek naar gedaan.

• Ook bij de productie van voedingsmiddelen kunnen nanodeeltjes ontstaan. Bijvoorbeeld bij het maken van mayonaise of margarine. Want zulke ‘emulsies’ bestaan uit héééle kleine vetdruppeltjes in water. En ín die vetdruppeltjes zitten nóg weer kleinere druppeltjes. Daar komt de ‘romige’ smaak vandaan.
• E-nummers ? E551 is een anti klontermiddel. Meestal zit dit in koffie creamer of soeppoeder. Je hebt ook titaandioxide, oftewel E171. Dit zit in snoep, kauwgom, witte saus en ook in tandpasta. Deze wordt slecht in het lichaam afgebroken.

5. PET Dit is een afkorting van PolyEthyleenTereftalaat. De zogenaamde PET flessen. Dit type en soort plastic is niet de slechtste, als je het gebruikt voor éénmalig  gebruik. Maar op de langere duur kan dit soort plastic giftige stoffen gaan lekken. Zoals het kankerverwekkende en hormoon verstorende acetaldehyde. Waterflessen en drinkflessen zijn vaak van dit materiaal gemaakt. Eigenlijk kun je deze niet voor langere tijd gaan gebruiken. Het beste kun je ze gewoon in de winkel laten staan.

6. HDPE Dit is een afkorting van Hoge Dichtheid Poly Ethyleen. Eigenlijk is dit een van de veiligste soorten plastic verpakkingen. Het kan veilig hergebruikt worden. Dit soorte plastic vind je in flessen van schoonmaakmiddelen, shampoos, en ondoorzichtige sapflessen. Meestal wordt de HPDE hiervoor gebruikt.

7. LPDE Een afkorting van Lage Dichtheid Poly Ethyleen. Dit type plastic is ook niet de allerslechtste onder de plastic en redelijk veilig in het gebruik. Plastic tasjes en de zachtere verpakkingsmaterialen, zoals rietjes,  zijn er vaak van gemaakt.

8. PVC Dit is een afkorting van Poly Vinyl Chloride. Dit is géén veilige soort plastic. Maar gelukkig is het te herkennen aan de sterke geur die het afgeeft. Denk maar eens aan de geur van plastic luchtbedden, zwembanden, vloerbedekking en meubels. Maar ook kleding kan dit type plastic bevatten. Het gevaar zit in de dioxine en allerlei weekmakers die kankerverwekkende en hormoonverstorende elementen bevat.

9. BPA BPA is de laatste. En de ergste. Het is de meest voorkomende en gebruikte soort plastic.  Het is een soort plastic dat werkelijk óveral voor gebruikt. Zoals drinkflessen, speelgoed en hoesjes van smartphones. Er komt gelukkig steeds meer aandacht voor dit type plastic, door de “plastic soep” in de oceanen en daardoor de microplastic in ons milieu. Het is een schadelijke weekmaker van plastic. Het heet Bisfenol A. Bis Phenol A . Je vindt het ook aan de binnenkant van blikjes met voedings middelen, zoals ingeblikte tomaten (6)

• Het is niet zozeer het plastic zelf, maar een weekmaker die plastic soepel kan maken. Het is slecht spul, die BPA. Want het kan leiden tot allergische huisreacties, irritatie van de ogen en luchtwegen (2). Volgens de voedingsraad kan BPA ook schadelijk zijn voor de nieren en de lever en zou er een verband kunnen zijn met diabetes, ADHD en prostaatkanker (3).
• Waarschijnlijk komt er snel een algeheel verbod op plastic wegwerpproducten zoals plastic bordjes, plastic bestek, rietjes en roerstaafjes. Dat komt omdat we onszelf er steeds meer bewust van worden en kritischer kijken naar onze omgeving. Een goede zaak !

Wist u dat er veel plastic verwerkt is in cosmetica ? En in kleding ?

Lippenstift, gezichtscrème, body lotion en cosmetica in vloeibare vorm. Douchegels, shampoos  etc. Ze bevatten bijna allemaal soorten micro plastics. Deze deeltjes zijn zó klein dat ze via het doucheputje of de wasbak in ons riool terecht komen. Maar omdat deze deeltjes zo klein zijn, kunnen ze niet door de waterzuiverings installaties uit het water gefilterd worden. Zo komen ze in de zeeën en oceanen terecht. De vissen eten deze deeltjes weer op, en vervolgens komen de deeltjes weer op ons bord terecht. (5).

Maar ook in onze kleding is dit verwerkt. De fleece kleding is gemaakt van PET flessen. En veel spijkerstof bevat deze micro plastic. (4). Met het dragen van deze soorten  zou het mogelijk zijn dat je het in ademt. En bij het wassen in de wasmachine komen deze deeltjes in het riool en milieu terecht.

Er bestaat een app “Beat the Microbead” waar je je gekochte product kunt controleren op meer dan 500 verschillende micro plastics.

Kun je aan het etiket zien welke soorten plastic gebruikt zijn ?

Ja, als het plastic is meestal wel. Niet bij glas of RVS-staal. Het staat niet op het etiket vermeld. Maar van gehard plastic of trommeltjes kun je het vaak wel achterhalen. Kijk maar eens naar de onderkant van een flesje of trommeltje of iets anders van plastic. Als het goed is,  staat en driekhoekje van pijltjes met een cijfer erin. En meestal staan er ook letters onder. Aan dit tekentje zie je om welke plasticsoort het gaat.

De cijfers 2 en 4 en 5  zijn de ‘veilige soorten plastic’. Maar de cijfers 1 en 3 en 6 kunt u beter vermijden. Staat er een 7 ? Van dit soort plastic is niet bekend hoe schadelijk of veilig het is.

Wil je een echte kenner van je voedsel in plastic worden ? Je kunt de codes van plastic verpakkingen scannen en wees dan kritisch als er géén code vermeld staat. Zie bovenstaande foto.

Kun je plastic in je voedsel omgeving weren ?

Ja, dat kan, we geven je een paar tips :

1. Zoals al in de ayurveda werd aangeraden, gebruik géén plastic bakjes of folie in de magnetron of oven. Door de verhitting kunnen schadelijke
   

   Zo kan het óók, weinig moeite met een fijn resultaat

   stoffen vrij komen.

2. Doe geen plastic waterflessen of andere plastic verpakkingen in de diepvries, ook hier kunnen schadelijke stoffen vrij komen, na het ontdooien.
3. Gebruik géén plastic snijplanken, er komen hele kleine deeltjes plastic los, na het snijden van je voedsel.
4. Bewaar bakjes kun je beter vervangen voor RVS of staal varianten. Of glas. Broodtrommeltjes, plastic kruidenpotjes, plastic bewaarbakjes kun je beter mijden.
5. Was je handen als je kassabonnetjes of parkeerbonnetjes hebt aangepakt. De gladde en wat meer stevige soorten hiervan bevatten soms nogal wat van het schadelijke BPA.
6. Kun je losse producten in papieren zakken verpakken ? Kies dan beter hiervoor, als het verpakken in plastic zakjes. In de biologische winkels zijn deze zakken vaak wel aanwezig. Ook kun je voor een klein bedrag deze papieren zakken wel bestellen en zelf mee nemen naar de supermarkt.
7. Heb je je boodschappen thuis ? Haal ze uit het plastic, voor zover mogelijk. En verpak ze in papieren zakken.
8. Blikjes bevatten relatief veel van deze BPA, vaak aan de binnenkant. Koop zo weinig mogelijk in blik, kies beter voor glazen verpakkingen.
9. Water uit plastic flessen is de meest milieu vriendelijke en gezonde verpakking niet. Als het mogelijk is, kies dan voor duurzame BPA vrije verpakking. Glas of RVS is ook prima.
10. Eet niet met plastic bestek of van plastic borden of drink bekers. Kies voor aardewerk, RVS of glas.

Met een hartelijke groet van Tieneke.

Zoekt u de beste curcumine longa en/of kurkuma longa ? Niet in plastic verpakt ? Maar wél in bijzonder Miron glas. Of in een papieren brievenbus verpakking ?  Met een absoluut minimum aan plastic in de verpakkingen ?  Een webshop met aandacht voor ons milieu ? Ik, persoonlijk, beveel u dekurkumaspecialist aan. Een webshop met brede specialistische kennis over kurkuma en curcumine en veelzijdige hoogwaardige zuivere producten. Zij zijn gewoon de beste als het over kurkuma gaat ! De beste kwaliteit voor de laagste prijs. Natuurproducten volgens de oude 100 % natuurlijke ayurvedische methode. Zonder enige vorm van toevoegingen. 

Disclaimer : Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Samensteller doet geen claims over diagnose, behandeling, genezing of ziektepreventie. De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel nog niets is geëvalueerd door medisch deskundigen. Geen van deze informatie dient te worden opgevat als medisch advies.  Raadpleeg daarom altijd een medisch gespecialiseerd/gekwalificeerd arts met kennis van natuurlijke supplementen voor aanvang van gebruik van natuurvoeding,voedingsadviezen en/of voeding of natuurlijke supplementen.

Bronnen :

1. https://nos.nl/artikel/2338582-microplastics-dringen-als-een-soort-houdini-act-ons-eten-binnen.html
2. https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/afval/verbod-op-gratis-plastic-tassen
3. https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2019/03/26/bisfenol-a
4. https://www.plasticsoupfoundation.org/2019/10/moet-ik-mijn-fleecetrui-meteen-weggooien/
5. https://www.plasticsoupfoundation.org/plastic-probleem/dierenleed/plastic-in-voedselketen/
6. https://www.dietaryguidelines.gov/sites/default/files/2019-05/2015-2020_Dietary_Guidelines.pdf 
7. https://researchportal.hw.ac.uk/en/publications/low-levels-of-microplastics-mp-in-wild-mussels-indicate-that-mp-i