Tieneke Scholtens is mijn naam. Hier vindt u mijn geheel persoonlijke Foodlog. Zonder enig commercieel belang. Ik deel graag mijn passie voor gezondheid, koken en ayurveda met u op deze website. Gezond en vers koken is al vele jarenlang mijn hobby. Een site met veel informatie over de achtergrond van voeding. Vegetarische recepten. Een Foodlog, ontstaan uit passie.
Je hoort veel op radio en televisie over ons immuunsysteem. Met de corona geschiedenis van de laatste jaren achter de rug, werd ‘ons immuunsysteem’ steeds belangrijker. Maar waar zit dit immuunsysteem eigenlijk in ons lichaam. En kun je het zelf ook beïnvloeden. En hoe doe je dat ? En is er over ons immuunsysteem altijd hetzelfde gedacht ? Hier vind je een kort maar krachtig artikel over ons immuunsysteem, en wat je er zelf aan kunt bijsturen.
Een ingezonden brief over ons immuunsysteem
..”..Vraagje aan Tieneke, van De Geneeskrachtige Keuken. Hallo, we horen op de radio en de tv zóveel
Goed slapen is belangrijk voor ons immuunsysteem
over ons immuunsysteem. Hebben jullie wat méér informatie hierover. Waar zit je immuunsysteem eigenlijk precies ? En kunnen wij er zelf ook iets mee doen ? Dank voor het antwoord. Meneer en Mevrouw C. van der Tuin”..
Wat is je immuunsysteem ?
Dank jullie wel voor jullie vraag. We zullen eens op zoek gaan naar een juist en duidelijk antwoord voor jullie. Als je in onze geschiedenis kijkt, dan zijn er een paar opvallende feiten over ziekte en ons immuunsysteem te vinden.
Het immuunsysteem moet ons beschermen tegen verschillende dingen. Zoals het verwijderen van beschadigd weefsel, tegen ziektekiemen en tegen kwaadaardige cellen die in ons lichaam willen gaan groeien. Het immuunsysteem zorgt ervoor dat schadelijke vreemde stoffen, die ons gezonde weefsel willen aanvallen, uitgeschakeld worden. Zodat ze geen schade aan ons lichaam kunnen toebrengen.
Saffraan, het is een bijzondere specerij. Trouwens het is ook bijzonder duur. En heel erg lekker. Maar wij, als Nederlanders, weten vaak niet zo goed hoe we met saffraan om moeten gaan. We kopen een klein flesje of zakje met een paar rode draadjes erin. En zetten het dan weg. Maar wat is saffraan eigenlijk ? Hoe gebruik je saffraan in de gerechten ? Welke gerechten zijn het lekkerste met saffraan ? Moet je gewoon een paar draadjes in het eten gooien ? Of zijn er nog ándere manieren om de werkzame stoffen uit de saffraan te halen ? Hoe bewaar je saffraan het beste ? Hier vind je een geweldig leuk artikel over de praktische toepassingen van saffraan.
Wat is saffraan
De naam komt van het Arabische woord “asfar”, en dit betekent “geel” of “draadje”. Saffraan werd
Saffraan draadjes uit de “Crocus Sativus”
meegenomen door de Moren vanuit Iran. Want saffraan komt van oorsprong uit Griekenland. Waarschijnlijk uit de bronstijd, want daar werd saffraan voor het eerst gekweekt. Nu komt er ook goede saffraan uit Iran, en ook Spanje en Sardinië produceren saffraan van zeer hoge kwaliteit.
Saffraan draadjes zijn de stamperdraadjes ín een bloem. De krokus. Maar alléén van één soort krokus, de ‘Crocus Sativa’. En de saffraan zijn die rode sprietjes in de bloem. Ze worden met de hand geoogst, een enorm tijdrovend karwij. Daarom is het ook zo duur. En dan hebben we het nog niet over het drogen, dat moet ook zeer zorgvuldig gebeuren. Soms in de zon, soms 30 minuten boven een vuurtje.
Welke recepten zijn het lekkerst met saffraan ?
Saffraan smaakt uitstekend in rijst gerechten. Hierin wordt het ook het meest verwerkt. De Iraniërs gebruiken de saffraan in hun rijstgerecht ‘polo’. De Spanjaarden in hun ‘paella’. Gôh, deze namen lijken een beetje op elkaar. De Fransen gebruiken saffraan in hun ‘bouillabaisse’. De Italianen in hun ‘risotto alla Milanese’. En de Indiërs in hun ‘biryani rijst’, maar ook in hun zoetigheden en toetjes op basis van melk.
Deze bovenstaande gerechten zijn wereld gerechten. En ik vind rijst inderdaad ook het lekkerste met een beetje saffraan. Maar ook over wit vlees is saffraan smaakvol, kip of ander gevogelte.
Wat smaakt er lekker met saffraan ?
Saffraan heeft een beetje een ‘hooi smaak’. Uitdagend, vreemd en iets bitter. Daarom combineert saffraan goed met brood, rijst, vis, witte bonen en aardappelen. Maar saffraan combineert, door het lichte bittertje in de smaak, ook prima met andere licht bittere smaken. Zoals citroenschil, amandelen en rozenknoppen of rozenwater.
Uitstekende smaakcombinaties met saffraan zijn :
Saffraan en Aardappelen : Dit is een van de bijzonder lekkere combinaties. Een klein beetje saffraan
Gestoofde saffraan aardappeltjes. Een theelepel saffraan water en een paar draadjes extra. Peper en zout,.. yammie !
door de aardappelen, gebakken of gekookt. Zoals een Spaanse tortilla of Italiaanse gnocchi. Een paar druppetjes of draadjes door de gekookte aardappelen (voor een aardappel salade) maakt de hele salade bijzonder lekker. Evenals de smaakcombinatie van saffraan en avocado en/of ei.
Saffraan en Bloemkool : Doe simpel een paar druppeltjes saffraanwater of draadjes bij de bloemkool, tijdens het koken. Subliem !
Saffraan en Citroen : Denk maar aan die bijzondere smaak van paella, daar is de combi van saffraan en citroen volledig tot haar recht gekomen. Niet mee koken, maar vlak vóór het opdienen even eroverheen druppelen. De finishing touch.
Saffraan en Rijst : Zie bovenstaand, een uniek lekkere combinatie
Saffraan en Anijs : Zo, gewoon, als dressing vond ik het niet zo bijzonder, de smaken zijn allebei sterk. Maar over vis is dit een bijzondere lekkere combinatie. Denk aan vis en venkel
Saffraan en Sinaasappel : Omdat de werkzame stoffen van saffraan goed oplossen in alcohol, én goed combineert met citrusvruchten, heb ik een paar draadjes saffraan in een mini flesje sinaasappel likeur gedaan. Dop erop en even laten staan. De volgende dag heb ik het dopje er weer áf gehaald, en even geroken. Wow !! Geweldige geur. En die kleur en smaak. Nou nog even bedenken welk recept ik deze combi kan gaan maken. Ik weet dat er in Marokkaanse tajines citroen en saffraan gebruikt wordt, dus dat zal (samen met olijven en aardappelen) vást bijzonder smaken.
Saffraan en Rozenknoppen : of rozenwater kan ook. Vandaag ga ik eens een paar draadjes saffraan met rozenwater combineren. Het schijnt een veel gebruikte combinatie in de Midden-Oosterse keuken te zijn. Vooral met ijs is dit érg lekker, want er zijn veel recepten van een soort bevroren slagroom, met saffraan en rozenwater.
Saffraan en Rabarber : Ik zeg niets,.. probeer het volgende eens : Doe rabarber met een theelepel verse gember en een paar draadjes saffraan in een pan. Met iets zoets, rabarber is zuur. Koken en dan proeven. Wow !
Een aantal jaren geleden was er een arts, die na vergaand onderzoek, tot de conclusie kwam dat gewone voeding een enorme invloed op onze gezondheid heeft. Het eten van verse groenten en fruit is goed voor ons. En het eten van paddenstoelen had een goede invloed op onze algehele immuunsysteem. Dit zijn interessante gegevens. Indertijd keek men er nogal kritisch naar. Klopte zoiets ? Welke invloed kan het eten van paddenstoelen op onze gezondheid hebben ? Beschermen paddenstoelen je écht tegen ernstige ziekte ? Of was deze prima gezondheids tip té gemakkelijk ? En hoe werkt zoiets ? Hier vind je een duidelijk artikel.
Het is 10 jaren geleden
Ja, het was in 2012 dat er een boek, over de uitwerking van “gewone voeding” in ons lichaam, op de
Een paddenstoel is een klein wonder van de natuur
markt kwam. Nederland had net een Europees verdrag ondertekend, waarbij het leggen van gezondheidsclaims op gewone voeding en supplementen strikt verboden werd. En daar kon iedereen het mee doen. Geen discussie mogelijk, en gevraagd werden we óók niets. De ‘man in de straat’ wist hier zelfs niets van.
In ditzelfde jaar kwam er een boek uit. “De Voedselzandloper” van Dr. K. Verburgh.
Één van zijn stellingen ging over het eten van paddenstoelen en de uitwerking ervan. Hij beweerde dat het eten van 1 grote champignon (ca 18 gram) per dag de kans op kanker met ca 45% kon verlagen. En dat het eten van zwarte cacao zonder suiker goed voor hart en bloedvaten was. Het was revolutionair.
Tijdens de corona epidemie werd duidelijk dat een slecht voedings patroon méér kans op corona kon geven, dan een goed voedings patroon. Omdat goede voeding één van de belangrijke krachten achter een stevig immuunsysteem bleek te zijn. We keken er van op.
En ook had men ondertussen in Nederland ontdekt dat het eten van paddenstoelen zeer gezond was, en de kans op kanker met 45% kon verlagen. En het maakt niet uit welke soort paddenstoel men at. Ze hebben allemaal een vergelijkbaar beschermend effect. (1). Je zou dus kunnen zeggen dat doodgewone paddenstoelen écht superfood is. Ze bevatten veel ergothioneïne, een krachtige antioxidant die tegen kanker beschermt. Paddenstoelen zijn de rijkste bron voor dit stofje. Mensen die dagelijks paddenstoelen aten waren het beste beschermd door dit stofje. Een interessant gegeven.
Waaróm zijn paddenstoelen zo gezond ? en hoe kunnen ze je beschermen ?
Hier staat er een heerlijke ovenschotel klaar. Lekker, simpel en gezond. Met aardappeltjes, met tomaten en olijven en nog een beetje. Hier komt een recept van een ovenschotel waar je niet vanaf kunt blijven. En die regelmatig op jullie tafel te vinden zal zijn. Hier komt een geheim recept voor een heerlijke ovenschotel
Knoeien in de keuken
Soms ben ik lekker aan het ‘knoeien in de keuken’. Mijn favoriete bezigheid. Eigenlijk zoek ik niets en
Zo ziet het recept eruit,..
denk zo’n beetje over de dingen ná. Mijn hoofd is niet aan het koken, alleen mijn handen. En dan opeens is het BINGO ! En daar staat het dan voor mijn neus. Iets simpels en lekkers. Ergens vandaan, meestal uit mijn ‘recepten opschrijf boekje’. Nja, “opschrijf” is niet het juiste woord. “Snelkrabbel” is een beter woord.
Ooit eens heb ik een prachtige mini agenda gekocht. In 2018. Op een vakantie naar Griekenland. Maar dat was in Juli. En ik had allang een agenda. Maar deze was zó mooi. Met glanzende vogels erop. Een feestelijk agenda boekje. Het is al jaren in gebruik. Dat is nu mijn ideeën boek, beduimeld en vol vlekken, maar met gouden tips, ideeën en recepten. En, natuurlijk, van álles-en-nog-wat aan ideeën voor een blog artikel staan er in dit boekje.
Ik neem het altijd mee, toen we nog ‘gewoon’ met vakantie mochten gaan. En als we langs restaurants liepen en ik kreeg een goed idee om ná te maken. Of we hadden iets heerlijks gegeten. Snel even opkrabbelen in het boekje. Zo komt dit recept ook tot stand. Uit Italié. Ergens in een klein gehuchtje in een dorps restaurantje. Vooraf hebben we een rucola salade met olijfolie, rode wijnazijn (+peper/zout) en grof geraspte Parmezaan krullen gehad. Yammie !
Maar het hoofdgerecht was feest ! Hier komt het recept :
Koriander, je houdt ervan of je walgt ervan. Deze enige twee opties bestaan er voor koriander. Hoe kan dat eigenlijk ? Maar waar zou India zijn, zonder de pittige diepe smaak van koriander. India is het land dat bekend staat om haar verfijnde specerijen. Toch is koriander geen inheems Indiaas kruid, maar een Mediterrane plant die is mee genomen naar Azië. Koriander is een plant die de geschiedenis heeft veranderd. Wist je dat koriander een kruid én een specerij tegelijk is ? Maar wat is koriander precies ? Kun je het zelf kweken ? Zijn er leuke weetjes over koriander ? En wat zijn eigenlijk de beste combinaties met koriander ? En heeft koriander ook geneeskrachtige uitwerkingen ? Hier vind je het laatste deel van de leuke en veelzijdige 10-delige geneeskrachtige kruiden serie : Koriander.
Waarom vinden mensen koriander naar zeep smaken ?
Vers, jong koriander blad. Oudere koriander planten hebben een geveerde bladsoort
Mijn zus kwam gisteren bij ons eten, en dat was hartstikke gezellig. We hebben ons slap gelachen. Mijn man had, ooit eens toen we uit eten gingen, een schaal bloemkool als toetje besteld. Ná het eten. Hij had nog trek, en de FEBO was te ver lopen. Wát hebben we gelachen, de ober vond het minder grappig. En mijn man ? Die trekt zich zo-wie-zo nergens wat van aan. Die doet precies wat hij wil.
Maar toen er gisteren een beetje koriander op de tafel kwam, zei ze direct. ..”..Gôh, dit spul smaakt naar zeep…”.. Ja, de meningen over koriander zijn zwaar verdeeld. De één vindt het smaken naar een blok zeep en de ander vindt het heerlijk. Hoe komt dat precies? Ik heb het eens opgezocht, men legt uit dat het te maken heeft met ons DNA: “In ons DNA staat beschreven hoe onze eiwitten worden opgebouwd. Onze eiwitten bepalen een hoop, onder andere ook wat we proeven en ruiken.”
Mensen delen een hoop DNA met elkaar, maar er zijn altijd individuele verschillen. We hebben zes miljard genen en die kleine verschillen zorgen voor al die verschillende mensen. Het ligt aan één gen, als je koriander naar zeep vindt smaken. Of gewoon ‘vies’ vindt.
“Op een van onze chromosomen ligt ook het bouwplan voor een smaak- en geurreceptor en die zoekt de stof ‘aldehyde’. Aldehyde is die zeepsmaak, die ze dan proeven in de koriander. Bij sommige mensen staat de gevoeligheid voor die zeepsmaak scherper afgesteld. Hoe kan dit eigenlijk ? Sommige mensen hebben méér smaak receptoren voor die ‘aldehyden’ . En deze zitten ook in zeep, vandaar het waarnemen van de zeepsmaak.
Wist u dat dit ook geldt voor het feit dat kinderen vaak géén spruitjes en witlof lusten. Bij deze kinderen staat de ‘bitter receptor’ veel scherper afgesteld. Zó zit dat.
Wat is koriander ?
Kruiden en specerijen waren vroeger véél meer dan alleen smaakmakers. Het is een erg aromatisch en éénjarig kruide. Het is een inheemse plant in het hele Mediterrane gebied en Azíë. In de ayurvedische geneeskunde wordt koriander gebruikt als een digestief. Maar ook staat koriander bekend om haar verkoelende werking in ons lichaam. Het is een plant uit de familie “Apiaceae” en heet in het Latijns ‘Coriandrum Sativum’.
Peterselie, we hebben haar jarenlang méér gezien als een mooie garnering van ons eten, als een waardevolle plant. Een oude Engelse omschrijving van peterselie is “de optelsom van alle groene dingen”. Maar wat is peterselie, de Latijnse naam is “Petroselinum Crispum”. ? En zijn er ook weetjes over peterselie in je keuken ? Hoe kweek je de plant het beste ? En heeft peterselie ook een geneeskrachtige werking ? En nog veel meer leuke weetjes en toepassingen van peterselie vind je in dit uitgebreide artikel over peterselie.
Wat is peterselie ?
Obelix heeft peterselie in zijn oren,……
Asterix&Obelix kenden de peterselie plant ook. Van de Romeinen, die waren fan van peterselie. Peterselie werd, in oude tijden, gebruikt tegen oorpijn en tegen een bloedneus. Er is een prachtige illustratie waarbij de smid (Hoefnix) van het dorpje aan een boom opgehangen is. Met peterselie in zijn oren. Omdat hij de bard (Assurancetourix ) niet wou horen zingen.
Ook Obelix loopt met peterselie in zijn oren, vanwege hetzelfde probleem met hun bard. Die zingt zó vals dat je er oorpijn van krijgt. (Asterix&Obelix en de Noormannen)
Peterselie is een oud kruid, we kennen het vroeger allemaal wel van de kruidenboter op het stokbrood. Het is een bijzondere plant, en werd in de oudheid al gekweekt.
Verse peterselie heeft de meeste smaak, maar je kunt peterselie ook als capsules, gedroogde plant, poeder en essentiële olie verkrijgen. En als wit gestreepte zaden.
Er zijn 3 soorten peterselie, krulpeterselie, platte peterselie en wortelpeterselie. Peterselie wordt veel gebruikt. En het is zó gewoon dat nog méér garnering gebruikt wordt, dan in het eten is verwerkt. Wist je dat peterselie vroeger werd gebruikt tegen een slechte adem ? Veroorzaakt door alcohol, maar ook veroorzaakt door het eten van flink wat knoflook.
Er zijn 30 verschillende soorten peterselie
Weetjes over peterselie in de keuken
Wist je dat je het beste peterselie met lange stelen eraan in de winkel kunt kopen ? Die kun je het gemakkelijkste in een klein vaasje op de vensterbank zetten. Regelmatig even het water verversen, en je hebt er lang plezier van. De platte peterselie kun je zelf weken mooi houden, in een vaas met water op de vensterbank.
Dragon, alleen de naam spreekt als tot de verbeelding.Wat is eigenlijk dragon, en waar komt het vandaan. Hoe gebruik je het in de keuken en zijn er ook leuke keukenweetjes over dragon? En als je zelf dragon zou willen kweken ? Hoe pak je dat het beste aan ? Waar werd dragon vroeger het meeste voor gebruikt en zijn er ook geneeskrachtige toepassingen van dragon ? En zijn er ook contra indicaties bij dragon, of kun je het altijd en overal eten. De naam dragon komt van het de Latijnse naam “Draak” en nog veel meer weetjes en lekkere toepassingen en recepten vind je in dit leuke en informatieve artikel over Dragon, uit de Latijnse plantenfamilie “Artemisia”. Haar Latijnse naam is “Artemisia dracunculus.” Met een paar lekkere en eenvoudige recepten met dragon.
Wat is dragon ? En welke dragon wil ik hebben ?
Het liefst zou ik nú zeggen, dragon ? Da’s gewoon lekker ! Het is een écht Frans kruid. En het is de Franse dragon die
Dragon heet ook wel “Drakenkruid”
zo lekker is, en je graag wilt hebben. De aristocraat onder de kruiden.
De naam van dragon is een mix tussen Grieks en Latijns. Het heet “Artemisia Dracunculus”. Oftewel dragon of drakenkruid. Artemisia komt van de God ‘Artemis’ , de God Godin van de maan, het bos en de vruchtbaarheid. En “dracunculus betekent ‘klein draakje’. En verwijst naar de grillige vorm van de wortels van dragon.
Dit kruid intrigeert de mens al vele eeuwen lang. De delicaat verfijnde franse versie heeft misschien geen grote sierwaarde of bloemen in de tuin. Maar in de keuken is het een absolute kanjer van formaat !
Franse dragon is een keuken kruid met een verfijnde anijssmaak en een licht bittertje erin. Er zijn twee soorten, Russische dragon en Franse dragon. Jong gekweekte russische dragon smaakt naar helemaal niets ! Maar als deze een paar jaren in de tuin staat, kan het smaakpalet zich wel ontwikkelen. En is deze prima in een dragonazijn bruikbaar. Maar verder kom je er ook niet mee. De Franse (of Duitse) dragon is een héérlijk kruid.
Wat is eigenlijk dille, en waar komt het vandaan. Hoe gebruik je het in de keuken en zijn er ook leuke keukenweetjes over dille ? En als je zelf dille zou willen kweken ? Hoe pak je dat het beste aan ? Waar werd dille vroeger het meeste voor gebruikt en zijn er ook geneeskrachtige toepassingen van dille ? En zijn er ook contra indicaties bij dille, of kun je het altijd en overal eten. De naam dille komt van het Scandinavische ‘Dylla’ en nog veel meer weetjes en lekkere toepassingen en recepten vind je in dit leuke en informatieve artikel over Dille, uit de Latijnse plantenfamilie “Apiaceae”. Haar Latijnse naam is “Anethum Graveolens L.” Met een paar lekkere en eenvoudige recepten met dille.
Wat is dille ?
Dille met haar prachtige donkergroene pluimen
Dille is een prachtig kruid, met lange donkergroene pluimen. Deze zeer aromatisch plant komt van verre, uit het Mediterrane gebied, net zoals de meeste keukenkruiden die we hier hebben besproken.
Het moet zeer aantrekkelijk voor kinderen zijn. Dat kan haast niet anders. Zowel uiterlijk, maar ook de geur trekt de kleintjes áán. Vorige week liepen we op de markt in Groningen. Ik was op weg naar de grote verse kruiden kraam. Vóór mij liep een mini-jongedame van ca 3 jaren jong.
Met haar rode haren in een staart en een roze jasje aan. Ze kon met haar handje nét bij de pluimen van de dille, die met grote bossen naar beneden hingen. Professioneel kneep ze even in de pluimen er rook aan haar vingers. Ze pakte een klein plukje dille en at het op. Het was goedgekeurd door de kleine meid.
Haar vader zag haar en pakte haar bij haar hand, want ze was ‘verdwenen’ tussen de hoge ‘corona-kratten afscheiding’. Omdat ze zo klein was. Het trof mij, hoe een zo’n klein kind de kruiden keurde. Waar zou ze dat geleerd hebben ? Ik stond er eens over na te denken en op mijn beurt te wachten. Dille moet een kruid voor kinderen zijn.
Het is, net als de andere kruiden, van oorsprong een kruid voor kleine kinderen. Omdat het al in oude eeuwen beschreven staat als een kruid dat het mooie vermogen bezit om baby’s en kleine kinderen ongestoord te laten slapen. Ik heb het zien gebeuren, hoe dille kleine kinderen aantrekt. Prachtig.
Weetjes over Dille in de keuken
De naam komt van het Scandinavische “DYLLA”. Wat zoveel betekent als verzachten, wiegen of sussen. Het werd vroeger gebruikt tegen slapeloosheid. Kleine hummels, die veel huilden en niet wilden slapen kregen het als thee te drinken. Zelf voor kleine baby’s werd het tegen krampjes ingenomen.
Basilicum is écht een Zuidwest Europees kruid. Vooral de Italiaanse keuken weet wel raad met basilicum. De Latijnse naam van basilicum is ‘Ocimum Basilicum Labiatae’. Of de ‘Ocimum Sanctum Labiatae’ De klassieker van tomaten, olijfolie en mozzarella blijft lekker. Maar een échte vers gemaakte basilicumpesto is een gerecht waar je het water in de mond loopt. En dan over spaghetti. Basilicum hóórt in de minestrone soep en in de ‘salsa verde’. Hier vind je een leuk en informatief artikel over een oud Europees kruid, basilicum. Mét natuurlijk de nodige tips en truks en de bijbehorende recepten.
Wat is basilicum ?
Tomaten met basilicum,.. Mmmm !
Waarbij iemand bij koriander kan zeggen dat hij het niet lust. Of bij rozemarijn dat men de kleine blaadjes vervelend in het eten vindt. Maar bij de geur van het kruid basilicum hoor je de meeste mensen zeggen dat ze het héérlijk vinden. Dat vind ikzelf ook, een bos verse basilicum op de vensterbank ruikt héérlijk. En als je het op de markt hebt gekocht, en het ligt alvast in de auto op de bank,.. die geur als de deur weer open gaat. Daarbij loopt je het water in je mond. Zin in Italiaans eten !
Basilicum is lid van de lipbloemigen familie. Het is een van de bekendste en meest geliefde kruiden uit West Europa. Dit lekkere geurende en goed smakende keukenkruid houdt van warmte en zonlicht. Als het te koud is wordt de basilicum snel bruin, verschrompelt en laat haar blaadjes vallen. Je kunt basilicum geen winter buiten laten, dan gaat de plant dood. De blaadjes staan tegenover elkaar en zijn kruislings geplaatst.
Ik heb graag een pot vol basilicum in de keuken op de vensterbank staan. Het ruikt lekker en het ziet er mooi uit. Vooral als het in het zonnetje staan, en genoeg water krijgen, kunnen ze flink groeien.
Van oorsprong komt de basilicum uit Zuid Azië, zelfs mogelijk uit India. Van daaruit heeft de basilicum zich verder verspreid. Maar bóven de Alpen komt de basilicum niet meer in het wild voor. Alléén in gekweekte vorm.
Weetjes over basilicum in de keuken
Daar kun je boeken over vól schrijven. Wist je dat er een heleboel soorten basilicum zijn ? Net als bij tijm ? Er zijn de citroen- anijs- en kaneel- en thai basilicum. Maar de basilicum die wij zo lekker vinden heet de Genovese Basilicum, vers geplukt is ze een beetje peperachtig van smaak. En ook heel volmondig en intensief aromatisch. De basilicum plant bevat, naast vele gezonde, etherische oliën ook bijzondere bitterstoffen. Deze bitterstoffen stimuleren een honger gevoel en ook een goede spijsvertering.
Oregano, het is de geur die je, als je een pizzeria binnenkomt, direct herkent. De heerlijke kruidengeur uit de oven, van de warm bakkende pizza. Het is een makkelijk te kweken plant. Wist je dat oregano ook vaak wilde marjolein of majoraan genoemd wordt ? De Latijnse naam van oregano is “Origanum Majorana” of “Origanum Vulgare”. De wilde marjolein is zoeter dan de oregano. Want is van dezelfde plantenfamilie. De ‘vulgare’ soort is de oregano die we in de winkels vinden. En op de pizza’s. Deze soort heeft een groene tot lichtgroene blaadjes met sóms een iets viltige buiten kant. En de geur is onmiskenbaar. Hier vind je een leuk en informatief artikel over oregano.
Wat is oregano ?
Oregano is een van de belangrijkste en meest gebruikte kruiden uit het Middellandse zeegebied. Het heeft een heerlijk eetlustopwekkend aroma. Dit kruid wordt veel gebruikt in Spanje, Griekenland en vooral in Italië. Waar het onmisbaar is op de pizza. En vooral op de pizza “Napolitana” en de pizza “Margarita”
Oregano
De meeste oregano groeit gewoon in het wild in het Mediterrane gebied. De oorsprong van dit kruid ligt in Griekenland, maar Turkije is de belangrijkste leverancier. En wist je dat er ontelbare soorten oregano zijn ? Gouden oregano, witte en donkere oregano. Ook is er bonte oregano. Ze ruiken allemaal sterk en erg aromatisch, vooral als ze onder de brandende zon groeien, waardoor de etherische oliën geconcentreerder worden.
Het is een winterharde plant die ongeveer 75 cm hoog wordt. En ze heeft paarse bloemetjes is de bloei. Ze zijn familie van de ‘labiatae’ familie. Net als de munt, salie en tijm. In veel landen heerst verwarring over de vele verschillende soorten, maar wat ze allemaal hetzelfde hebben is hun etherische olie thymol en carvracol.
Weetjes over oregano in de keuken
In de keuken zijn de verschillende sterk ruikende oregano soorten van Kreta bekend als ‘rhigani’. In Mexico noemt men het ‘wilde oregano’, en wordt het veel gebruikt in de ‘enchiladas’
Na de 2e Wereldoorlog namen de soldaten, die in Italië waren gestationeerd, de oregano mee naar Noord Amerika. De soldaten waardeerden het Italiaanse eten bijzonder, en nemen verschillende kruiden mee.
Meer naar het zuiden, in Latijns Amerika, was de oregano al in gebruik als belangrijke smaakmaker in een mengsel met chilipoeder. Een pittig en zeer lekker ruikende smaakmaker. Oregano smaakt uitstekend bij gegrilde vis, calamares, in vullingen en in worstvullingen.
Gebruik nooit teveel oregano, dat overheerst het gerecht. De allerbeste boezemvriend van oregano is de tomaat.
Oregano tomatensaus. Mmmm… !
Waarom ? Omdat de licht zepige alkaline smaak van oregano volledig wordt geneutraliseerd door het zuur van de tomaat. En de zuren van de tomaat worden zoeter van smaak door de oregano.
Oregano en mozzarella zijn eveneens dikke vrienden, oregano versterkt de wat flauwe smaak van de mozzarella.
Vandaar de pizza Margarita met oregano, tomaat en mozzarella
Wie niet van de Italiaanse keuken houdt, kan de oregano gebruiken bij gebakken aardappeltjes en bij gegrilld vlees van de BBQ
Een aardappelgratin met oregano ! Mmmm,.. !
Oregano past ook uitstekend bij zuurkool
Men deed vroeger oregano in de wijn, om de liefdeskrachten op te roepen
Een mengsel van basilicum, oregano, tijm en rozemarijn kan het zout in een gerecht geheel vervangen.
De smaak van oregano past uitstekend bij de smaak van pepermunt, laurier, knoflook, paprika, rozemarijn, salie, tijm en jeneverbessen
Kook oregano altijd méé in je recepten, gebruik het niet te veel vers.
Welke planten passen het beste bij de oregano op de vensterbank of in de tuin ?
Het is bijzonder dat er zoveel kruiden uit één plantenfamilie zijn. De ‘lipbloemigen’. De bladeren van de oregano staan kruisgewijs. Ze komen alléén voor in Zuid Limburg, en zijn daar ook zeldzaam. Oregano groeit op warme plaatsen, die uit de wind en in de zon staan. Oregano staat het liefst bij salie, tijm en rozemarijn. Omdat ze van dezelfde plantenfamilie zijn. En de verzorgelfjes hier dus óók van dezelfde familie zijn.
De Geneeskracht van oregano ?
In oude tijden werd oregano veel gebruikt tegen klachten in het maag- en darmkanaal. Oregano is een sterk kruid en heeft een desinfecterende werking op ons spijsverterings kanaal. Ook stimuleert de oregano de afscheiding van verterings sappen in ons lichaam. En werkt eveneens bloeddruk verlagend.
De looistoffen in deze plant helpt tegen diarree, daarom kun je in veel oude kruidenboeken een recept aantreffen van oregano thee tegen ‘doorloop’.
En, net als tijm, werd oregano gebruikt tegen hoest en prikkelhoest. Het bevat dezelfde etherische olie, genaamd thymol. Het werd ook gebruikt tegen tandvleesontstekingen en tegen keelpijn, door ermee te gorgelen. Maar oregano is hiertegen minder sterk en doeltreffend als de tijm.
Oregano werkt krampwerend, en verdrijft de darmgassen. Helpt bij een gebrek aan eetlust en tegen galklachten.
Het is een oeroud middel voor vrouwen met menstruatieklachten.
Ook staat beschreven dat oregano kan helpen tegen infecties van nagels of huid. Oregano is een desinfecterend kruid. Een candida infectie of infecties in de huid of nagels. Of daaruit voorkomend, zouden kunnen helpen, smeer het dan 3 maal per dag ín met oregano olie.
In het ‘snavel masker’ zaten kruiden, waarvan men dacht dat het tegen de ziekte kon helpen
In de Middeleeuwen droegen de ‘doktoren’ een soort lange snavelneus. Deze was gevuld met kruiden, om de ingeademde lucht zuiver te houden.
Sterke oregano thee : Neem 3 theelepels gedroogde of 6 theelepels verse oregano. Doe het in een theekopje gekookt water. Dek het af met een dekseltje. En laat het 10 minuten staan. Afzeven en opdrinken. Kan helpen tegen diarree. Of gebruik het als gorgeldrank tegen keelpijn. Spoel ermee tegen tandvleesontstekingen, daarna uitspugen.
Oregano bad extract : Dat heb ik ook een keer geprobeerd, het was aangenaam. Omdat het desinfecterend werkt, en ik had een wond aan mijn scheenbeen had. Maar ik heb de hele avond naar een pizza geroken. Mijn man had lol. Toch proberen ? Neem 100 gram gedroogde oregano bladeren. Doe de 100 gram gedroogde oregano in een pan en overgiet het met 1 liter kokend water. Laat het tot het kookpunt komen en draai het vuur uit. Ongeveer een kwartier laten staan. Afzeven en deze vloeistof in een warm bad vol water erbij gieten.
Tip : vervang 50 gram oregano voor 50 gram salie en kamille.
Hoe kan ik zelf het beste oregano kweken ?
Ja, dat is een leuke vraag. Ik heb dat zelf eens een keer gedaan, en dat was vrij snel een woekerende plant geworden. Overal groeide oregano, maar het vervelende was, dat Nederland te koud is om de sterke oregano geur en smaak te krijgen. Dus had ik bakken vol met ‘oregano onkruid’. Ze roken naar niets, en smaakten naar niets. Ze zagen er alleen uit als oregano.
Wil je het tóch proberen ? Zoek dan een droge, goed waterdoorlatende plek op. En zeker op een zonnige plek uit de wind. Zaai of plant de oregano in het begin van mei, wanneer de temperatuur bóven de 15 grdn is.
Deel de plant doormidden vóór de bloei, als je deze wilt gaan stekken. Aan het einde van de zomer kun je de hele plant oogsten (behalve de wortels natuurlijk) en de oregano in kleine bosjes ophangen om te drogen.
Verder nog wat leuks of wetenswaardigs over oregano ?
Ja, een paar leuke dingen weet ik nog wel.
Oregano is een oud kruid. De oude Egyptenaren kenden het ook al. Ze dachten dat oregano het heilige kruid van Osiris, de God van de doden was. En weefden daarom oregano door hun rituele kronen en kransen om de God Osiris te eren en gunstig te stemmen.
De oude Grieken hadden een ander idee van oregano, ze gebruikten het als tegengif bij een vergiftiging.
Oregano is ook mooi om te zien,
In de Middeleeuwen gebruikte men oregano tegen liefdesverdriet, hartzeer en eenzaamheid.
Oregano is afgeleid van het Griekse ‘oros’, dat betekent berg en ‘ganos’: vreugd
In de oudheid werd het kruid door Aphrodite verheven tot vredessymbool. Zo vlocht men bruidskronen van het kruid om liefde en respect te symboliseren.
Romeinen schonken elkaar bosjes oregano ten teken van vriendschap.
Men noemt oregano vroeger ook bergvreugde en welghemoet.
Aristoteles meldde dat schildpadden die een slang verzwolgen onmiddellijk oregano moesten eten om niet dood te gaan, zodoende werd oregano ook door mensen als tegengif ingenomen. Misschien heet ‘oregano’ daarom ook wel ‘slangenkruid’.
Grieken en Romeinen gebruikten oregano om vlees, vis, groenten en wijn te kruiden.
Ook wordt er gezegd dat boeren hun vee graag lieten grazen op velden waar veel oregano groeide, in de overtuiging dat dit het vlees lekkerder maakte.
Oregano heeft de volgende vitamines en mineralen: Vitamine A, Vitamine B3 en B6, Vitamine E, Vitamine K, Calcium, Kalium. En ook Fosfor en IJzer en Mangaan
Waar smaakt oregano goed bij ?
Oregano is heerlijk in frisse en ietwat kruidige salades en in soep zoals tomatensoep of pompoensoep, maar ook in een omelet en in vis- of vleesgerechten (stoofvlees, rundvlees, varkensvlees en gevogelte).
Strooi fijngehakte oregano ook eens over een vers gemaakte pizza.
En als het over groente gaat, dan combineert oregano prima bij komkommer, tomaat, aubergine, boontjes en courgette. Maar oregano kan ook lekker in een verse kruidenboter zijn.
Zijn er ook contra indicaties met oregano
Ja, die zijn er wel, maar niet veel. Ten eerste moet je er geen overdreven of veel te veel van nemen. Want daar kun je hoofdpijn van krijgen. En als je zwanger bent is het beter om helemaal geen oregano te eten.
Zijn er lekkere recepten met oregano ?
Ja, die zijn er. Ik heb er twee uit mijn grote verzameling uitgekozen.
Zoekt u de beste Curcumine C3 Complex ‘Superieur’ en/of kurkuma longa ? Ik, persoonlijk, beveel u dekurkumaspecialist aan. Een webshop met brede specialistische kennis over kurkuma en curcumine en veelzijdige hoogwaardigezuivere producten. Zij zijn gewoon de beste als het over kurkuma gaat ! De beste kwaliteit voor de laagste prijs. Natuurproducten volgens de oude 100 % natuurlijke ayurvedische methode. Zonder enige vorm van toevoegingen.
Disclaimer : Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Samensteller doet geen claims over diagnose, behandeling, genezing of ziektepreventie. De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel nog niets is geëvalueerd door medisch deskundigen. Geen van deze informatie dient te worden opgevat als medisch advies. Raadpleeg daarom altijd een medisch gespecialiseerd/gekwalificeerd arts met kennis van natuurlijke supplementen voor aanvang van gebruik van natuurvoeding, voedingsadviezen en/of voeding of natuurlijke supplementen.
Meer artikelen uit deze De Geneeskrachtige Kruiden serie ?
De Geneeskrachtige Keuken 