De ayurveda heeft een geheel andere visie op voeding, anders als wij geleerd hebben en kennen. De ayurveda beziet de eigenschappen van voeding en vindt daarom de effecten, die het voedsel in het lichaam teweeg brengt, van belang voor onze gezondheid. In de ayurveda zijn de smaken in het voedsel belangrijk. En de combinaties van het voedsel. Het Westen wordt overspoeld met adviezen over vitaminen, calorieën, mineralen, eiwitten, koolhydraten en proteïnen. Want dáár zou onze gezondheid in grote mate van afhangen. Maar wat gebeurt er als er iets mis gaat ? Hoe beziet de ayurveda een probleem als gluten intolerantie. Kun je er wat aan doen ? Of niet ? Hier vindt u een informatief artikel over gluten intolerantie als onderwerp, gezien vanuit een ayurvedisch gezichtspunt
Is couliaki en gluten intolerantie hetzelfde ?
Tarwe kan een oorzaak van een allergie zijn
Nee. Dat is niet hetzelfde. Coeliaki staat, in de Westerse geneeskunst, beschreven als een chronische darmziekte, waarbij de dunne darm overgevoelig is voor veel soorten voedsel. Dus, onder andere, ook voor een eiwit. Dit eiwit heet ‘gluten’.
Coeliaki is dus méér dan alleen een gluten intolerantie.
- Coeliaki is een voedsel intolerantie ziekte, met gluten als één van de intoleranties
- Gluten problemen in onze darmen zijn gerelateerd aan een allergie. Bij een allergie valt het lichaam zichzelf aan.
Het verschil tussen deze beide, zit in de manier waarop het ontstaat. Weliswaar worden beide reacties veroorzaakt door ons afweersysteem. Echter is de ene, coeliaki, (spreek uit als ‘ceuliaki’) beschouwt als een ziekte. Je kunt ermee geboren worden.
Het gluten probleem is een allergie. Mensen kunnen voor bijna alles allergisch worden. Allergie wordt veroorzaakt door een ‘antigeen’. Iets dat vreemd is voor ons lichaam. Gluten intolerantie kan zich op iedere leeftijd ontwikkelen. Als het niet erfelijk is, dan hoef je je (volgens de ayurveda) ook geen zorgen te maken.
De ayurveda denkt dat je toch een variëteit aan gluten houdende granen kunt eten, als je het als klein onderdeel van een gevarieerde maaltijd nuttigt.
Het standpunt van de Westerse geneeskunde
De Westerse onderzoek methoden leggen, bij coeliaki, het probleem bij onze afweerreactie. Deze afweer- of immuunreactie wordt bepaald door onze T- en B-cellen. De T-cellen en de B-cellen zijn de fundamenten van ons immuunsysteem. (8) Als dit systeem goed werkt, zijn we sterk en gezond en ‘kunnen we wel tegen een stootje’. De T-cellen en de B-cellen werken dus sámen.
- De ene (T-cellen) sporen de indringers en/of veranderingen in de lichaamscellen óp. Hun werking is meer trefzeker onder invloed van de Curcumine C3.
- En de andere (B-cellen) doden ze en/of halen ze uit ons systeem, zodat ze geen schade aan kunnen richten. Ook hun werking is meer trefzeker onder invloed van de Curcumine C3 (6)
Dit ziet men als oorzaak voor het probleem
Verschillende soorten granen
Bij de gluten intolerantie wordt er vanuit een allergische reactie gekeken. Dit wordt meestal uitgelokt door eiwitten. In bijna ieder voedingsmiddel komen verschillende eiwitten voor. Het is niet bekend waarom sommige eiwitten allergische reacties oproepen en andere niet.
En is derhalve de basis voor een afweer reactie, die door IgE wordt bepaald. Wat is IgE ? Het immuunsysteem beschermt het lichaam en produceert verschillende antilichamen (dit heten immunoglobulines, IgE, IgG en IgM) die lichaamsvreemde stoffen herkennen.
Ons antilichaam dat allergenen herkent heet ‘immunoglobuline E’. Afgekort staat het voor IgE. Dit hecht zich aan bepaalde allergische cellen (mestcellen). Zodra het een lichaamsvreemde stof herkent geeft het een seintje aan de mestcel, waarop deze kapot gaat.
Er komen dan stoffen vrij (bijv. histamine) die een allergische reactie veroorzaken. Van oorsprong geven IgE-immunoglobulines bescherming tegen infecties die worden veroorzaakt door parasieten. Het is niet duidelijk waarom het immuunsysteem van sommige mensen wél reageert op onschadelijke stoffen, en van andere mensen niet.
Dit is het gezichtspunt van de Westerse geneeskunde. Er bestaan geen medicijnen tegen een gluten intolerantie, dus wordt er aangeraden om géén voeding met gluten erin te eten.
Het standpunt van de Ayurvedische geneeskunde
De ayurveda ziet ál het eten dat we opeten als een bron van energie voor ons lichaam. Maar men ziet ook dat er steeds meer ziekten, gerelateerd aan ons spijsverterings systeem, ontstaan. Onze darmen zijn een zeer complex geheel, met een grote invloed op onze gezondheid (3)
Als oorzaak voor deze spijsverterings problemen, want dat is een gluten intolerantie, ziet de ayurveda verschillende oorzaken. Het hoofdprobleem wordt gezien door het vormen van ‘ama’. Ama zijn afvalstoffen, die in het lichaam niet zijn verteerd en zijn blijven hangen in het weefsel.
- Het ophopen van onverteerd oud voedsel en voedsel residuen in ons lichaam. (ama)
- Deze zijn veroorzaakt door een verkeerd voedsel
- Het eten van voeding dat niet bij jouw lichaams constitutie past. (de 3 dosha’s)
- Onregelmatig eten
- Verkeerde eetgewoonten
Men kan dan een ontregelt ‘spijsverterings vuur’ kweken, zodat men zelfs licht voedsel niet goed meer kan verteren. (2) Dit spijsverterings vuur noemt men in de ayurveda ‘agni’. Gluten zijn zwaar te verteren voeding. Hierdoor kan het onverteerde voedsel (gluten eiwitten) blijven hangen en leiden tot het vormen van de giftige stoffen . ‘Ama’ geheten. Het immuunsysteem van het lichaam kan iedere bron van ‘ama’ identificeren, dus ook het ‘gluten eiwit’.
En als je tong in aanraking komt met het gluten eiwit wordt het immuunsysteem direct gealarmeerd. Want het neemt aan dat dit eiwit zéér slecht zal worden verteerd. Deze lichamelijke reactie kan zó sterk zijn dat je hele lichaam er op zou kunnen reageren.
Het beste, volgens de ayurveda, is nu om nu niet alleen je hele voedings patroon om te gooien. En niet alleen alles te vervangen voor een gluten vrij dieet. Het beste advies is om eens te kijken of je meer volgens je eigen type kunt gaan eten. Vermijdt dus voorlopig wél alle gluten eiwitten. Misschien helpt yoga jou, om een betere spijsvertering te krijgen. En vind eens uit wat jouw ‘dosha’ is. Idee ? Koop eens een ayurvedisch voedings boek en verdiep je in de achtergrond. Sommige kruiden kunnen deze gluten allergie afzwakken.
Wat is “ama” ?
Ayurveda heeft een algemene benaming voor alle soorten van dergelijke afvalstoffen. Ze noemen het ‘ama’, Ieder stuk ondeugdelijk verteerd voedsel, dat wel door ons lichaam is opgenomen, maar niet weer uitgescheiden is ‘ama’. Eigenlijk is het dus ons eigen afval. De Westerse geneeskunde heeft er ook een naam voor. Deze geeft weliswaar niet precies de ‘ama’ weer, maar het komt erbij in de buurt. Daar noemt men dit ‘lipofuscine’. (1) .
‘AMA’ heeft een erg negatieve kwaliteit. Het heeft eigenschappen als plakkerig, bruin, vettig, slijmerig, zwaar of traag. Het heeft een stinkende geur, wat we pas merken als dit ons lichaam verlaat. Je kunt ‘ama’ op je tong zien als een gekleurde gele. witte of groenige aanslag. Vandaar dat een ayurvedisch arts soms ook je tong wil zien, in zijn diagnose. Als we ons voorstellen dat “ama” zich door het gehele lichaam kan verspreiden, dan kunnen we ons ook voorstellen dat er een relatie tussen ‘ama’ en ziekte is. (4)
Onder “ama” vallen alle onverteerde voedingssubstanties in ons lichaam. Substanties die niet door het lichaam zijn verteerd, en dus ook niet opgenomen. Sommige gifstoffen blijven hangen in de plooiing van onze darmen, maar sommige ‘plakken’ ook ergens in ons lichaam ergens vast. Het zijn giftige stoffen voor ons lichaam, en vormen een belasting voor onze gezondheid en voor een goed werkend immuunsysteem.
In de ayurveda spelen deze afval- en gifstoffen dus een belangrijke rol. Dit wordt ‘AMA’ genoemd. Het speelt een sleutelrol bij het ontstaan en in stand houden van ziekte. We beginnen meer en meer de invloed van afvalstoffen op ons lichaam te herkennen. En ontgifting, bijvoorbeeld zoals met curcumine c3 ‘superieur’ en kurkuma. Maar ook ontgiftingskuren, zoals een Pancha Karma kuur, worden steeds populairder. De ayurveda beschouwt de mens als één geheel (5)
Ayurveda, “ama” en gluten intoleratie
Nu komen we bij de kern van het artikel. Volgens de ayurveda heeft deze gluteneiwit intolerantie wel degelijk een oorzaak. Namelijk de afval van onszelf, diep weggestopt in ons lichaam, zou wel eens een rol mee kunnen spelen. Deze ‘ama’ of afvalplak hoopt zich op in onze cellen en in de organen van ons lichaam. Ons lichaam probeert het kwijt te raken, maar dat lukt niet. We raken ons eigen afval uit de lichaamscellen niet kwijt. En langzamerhand worden we ziek.
En als extra oorzaak de verzwaktheid van het gehele spijsverterings systeem en het verzwakte immuunsysteem. Dit kan komen doordat we niet volgens ons eigen lichaams constitutie (dosha) eten. Niet iedereen verdraagt hetzelfde voedsel. De ayurveda heeft daar complete boeken over, wat jouw systeem wél aan kan en goed voor je is. En wat je beter niet kunt eten.
Klein voorbeeld : Iemand met een vurig karakter, bijvoorbeeld de mens constitutie ‘pitta’ type’s, wordt aangeraden om zeer weinig pittig (zoals sambal) voedsel te eten. Een dergelijke type heeft meer bij voedsel dat het spijsverterings systeem een beetje koelt. Zoals kokosnoot of gember.
Deze materie is té uitgebreid en té complex om hier te gaan uitleggen. Of zelfs er een poging toe te doen. Terwijl het wel de gehele kern van de zaak is.
Wat beschouwt de ayurveda als wél en als géén gezonde voeding voor een mens ?
Eigenlijk weet iedereen het antwoord op deze vraag al wel. Slechte voeding is voedsel zonder energie. Het is dood voedsel. Junkfood, kliekjes, ingevroren voedsel, gefermenteerde voeding, (ja, hier denken wij, westerlingen, anders over) voedsel uit blik, magnetron voedsel, bewerkt voedsel van de voedsel fabrieken, voedsel dat voorbewerkt is, witte suikers. Maar ook dierlijk voedsel beschouwt de ayurveda niet als verheffend, zuiver en energierijk voedsel voor een mens. Hier valt ook voeding onder dat te heet of te koud, te vet of te droog is. Of te zuur, te zout of te gepeperd. IJs, patat, droge crackers, sambal etc,..vul zelf maar in,…
De ayurveda ziet gezond voedsel als voedsel met energie in zich. Biologisch, zuiver, natuurlijk en vers. Het moet op liefdevolle wijze door een gezonde kok bereid zijn. Vruchten, noten (amandelen, walnoten en rozijnen), zaden. Oliën (zoals walnootolie en sesamolie, olijfolie). Specerijen zoals kardemon, kurkuma, koriander, komijn, venkel en gember zijn de superieure specerijen.
Door dit slechte voedsel te eten ontstaat deze ‘ama’. Eerst in de maag en darmen, en daarna verspreidt het zich over het gehele lichaam. Dit wordt tegenwoordig ook al bij jonge kinderen en jongen mensen geconstateerd. Als mede oorzaken worden te veel snoep, te veel frituur voedsel, tv-kijken en achter de computer zitten beschreven.
Om dit hele proces óm te draaien is er maar één effectieve remedie, zegt de ayurvedische leer. Namelijk uitsluitend gezond energiek voedsel eten, daarbij goed kauwen, langzaam en aandachtig eten. Niet te veel en niet te weinig eten. Eet in goed gezelschap en bespreek geen zware politieke onderwerpen tijdens het eten. En geen grove sex onderwerpen. Hou het gesprek positief en erger je niet. Eet in een plezierige en schone omgeving. Zorg ervoor dat je van je voedsel in een goede setting genieten kunt. En één dag per week vasten, om het hele spijsverterings systeem eens wat rust te gunnen, kan zeer behulpzaam zijn.
Heeft de ayurveda een oplossing voor gluten intolerantie ?
Ja. Maar niet in de vorm van een ‘snel pilletje’. Ze adviseren om een behandeling onder toezicht van een ayurvedisch arts te doen. Omdat een ayurvedisch arts een beeld kan vormen van de patiënt als geheel. Deze arts beslist ook welke soort van behandeling en wijze van uitvoering er zou kunnen zijn. Het zal een langer proces zijn, waarin het lichaam zich weer langzaam zal gaan aanpassen aan gluten eiwit. En zichzelf weer kan reinigen, detoxen en in balans brengen.
Maar als je zelf iets wilt doen, dan zijn een paar eenvoudige ayurvedische adviezen, een bij jouw dosha passend dieet, regelmatig lichamelijke beweging, zoals eens lekker een eind lopen, en een bezoekje aan een ayurvedisch arts dingen waarmee je al een heel eind mee kunt komen.
Onderstaand geef ik je 2 tips voor goede boeken. Allebei uitstekende en goed leesbare boeken zijn. Dit zijn de ayurvedische boeken van Dr. Vaidya E. Premdani. In deze beide boeken tref je veel informatie over voeding aan, voeding die bij je past, vinden. Ook vind je er duidelijke vragenlijsten om je dosha (constitutie type) uit te vinden. Als je jouw dosha eenmaal weet, gaat er een wereld aan gezondheid en inzicht voor je open. Het is jouw ‘wegwijzer’ naar een gezond leven. En dat is altijd een goede investering, nietwaar ?
Ten Slotte : een Ayurvedisch kookboek
koken. En, soms, waar je deze het beste kunt halen.Dosha’s ? Wat zijn dat ?
Met een hartelijke groet van Tieneke
Zoek je de beste curcumine en/of kurkuma ? Ik, persoonlijk, beveel u dekurkumaspecialist aan. Waarom ? Die heeft uitstekende kurkuma in huis, van hoge kwaliteit voor een lage prijs. Met goede Know-How, en kennis van het product. Met liefde en zorgvuldige controle voor al onze kurkuma. En met zorg uitgekozen andere supplementen. Zoals ‘Neem’, ‘Ashwagandha’ en ‘Boswellia Serrata’ . Een webshop met specialistische kennis en veelzijdige kurkuma producten. Ze zijn goed in heel veel ayurvedische producten.
Disclaimer : Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Samensteller doet geen claims over diagnose, behandeling, genezing of ziektepreventie. De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel nog niets is geëvalueerd door medisch deskundigen. Geen van deze informatie dient te worden opgevat als medisch advies. Raadpleeg daarom altijd een medisch gespecialiseerd/gekwalificeerd arts met kennis van natuurlijke supplementen voor aanvang van gebruik van natuurvoeding,voedingsadviezen en/of voeding of natuurlijke supplementen.
Bronnen :
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6429134/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29955222/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28986602/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22829853/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22864077/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17211725/
- “Ayurveda, de leer der Zelfgenezing” Dr. V. Lad
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2020/12/13/hoe-versterk-ik-mijn-immuunsysteem-een-ayurvedisch-gezichtspunt-vol-tips-uitleg-en-slaap-oefeningen/
Bron en tips voor 2 goede ayurvedische boeken met een uitgebreid inzicht in de ayurveda :
- “Ayurveda en Voeding” V. E. Premdani
- “Ayurveda, het juweel der geneeswijzen” Dr. V. E. Premdani
Ayurvedisch kookboek met Westerse ingrediënten
10. “Ayurvedisch koken voor de Westerse keuken” A. Morningstar
De Geneeskrachtige Keuken 