Een poos geleden zaten mijn moeder en ik heerlijk buiten te kwebbelen over vroeger. Ik had net de was in de machine gedaan, en zei tegen mijn moeder “… dat zo’n ding toch wel even verhiptese handig is… ! Stel je voor dat je dat je dat allemaal met de hand zou moeten doen. En wist u dat de oudste stofzuiger ter wereld met paard-en-wagen door de straten werd vervoerd ? Hier vindt u een leuk en informatief artikel over poetsen met middeltjes uit Oma haar tijd. Milieuvriendelijk, makkelijk en soms een heel stuk goedkoper. 

De wasmachine 

“…Mam, wij hebben het toch maar makkelijk…” zei ik.  Ze lacht dan eens, en zei dat die dingen van vroeger vaak net zo goed, of soms nog beter waren als nu. Nare geurtjes, kalkaanslag en hardnekkige vlekken waren snel weg met simpele huis- tuin en keukenmiddeltjes.  We weten vaak niet meer hoe simpel iets kan zijn. Kijk maar in de schappen van de supermarkt, voor iedere vlek een ander middeltje ? Dat was vroeger heel anders en net zo goed, en, veel beter voor het milieu.

Stel je voor dat je de was helemaal met de hand moet gaan doen. En dan beginnen met water koken in grote ketels. Wat een werk. Ja, ik herinner me nog onze eerste wasmachine, dat was een “BIKO” of zoiets. Het zag eriut als een grote ronde ton. En op de bodem zat een soort opstaande rotor. “Tsjikk-tsjikk-tsjikk” klonk het geluid als dat grote ding de was rondklopte.

En die wasmachine kon je niet in de keuken neer zetten, want het leeghalen van die wasmachine en het water gaf een enorme glibbberige zeep vloer. Daarom zaten er ook wieltjes onder.

 

De eerste stofzuiger heette een ‘booth’s vacuum’

Wist u dat de eerste stofzuiger honderd jaar geleden al is gemaakt ? Het moet er wel indrukwekkend uit hebben gezien. Het werd een “BOOTH VACUUM” genoemd. Naar zijn uitvinder. De stofzuiger was zo enorm groot en zwaar, dat hij op een karretje werd vervoerd. Natuurlijk voortgetrokken door paarden. Eén persoon bediende de motor, die buiten stond.  De anderen sleepten de lange slang door het raam naar binnen, en het stofzuigen kon beginnen. Ik heb overal gezocht naar een foto van een boot machine, hier is er een, gevonden op een “historische site”. Ze geven ca het jaar 1880 aan.

Pas in de jaren 60

Pas vanaf de jaren 60 gingen mensen meer elektrische apparaten gebruiken. Het allerliefst wat men toen wilde hebben ? Daar staat op nummer 1;

1. Een strijkijzer.
2. De broodrooster
3. daarna pas een stofzuiger.

De verkoop van een wasmachine kwam eind jaren zestig pas op gang. In de winkels stonden geen hele rijen verschillende soorten schoonmaakmiddelen. Er waren er maar een paar, en iedere vrouw wist wat en hoe ze deze moest mengen en gebruiken tegen vlekken.

Een vet vlek op het bankstel ? Een fruitvlek op je jas ? Half water en half ammonia en voorzichtig deppen. En houten snijplanken werden mooi gehouden door ze te schuren met grof zout, en daarna in te wrijven met citroensap. Donkere vlekken in de wijnkaraf ? En je kunt er niet met de afwasborstel bij ? Geen probleem, een handje vol ongekookte rijst en wat azijn. Even schudden,.. schoon.

Hier nog een paar handige huishoudtips “uit de oude doos” ;

Uit de oude doos 

1. Spiritus

Als je ramen wilt zemen, zonder strepen, kun je heel simpel een scheut spiritus en een beetje afwasmiddel door het warme water doen.  Dan is het streeploos schoon, ook als de zon erop schijnt. En mocht je een piano thuis hebben, dan werkt dit ook goed als schoonmaakmiddel voor de toetsen. Daar hoef je geen dure middelen voor te kopen.

Onverdunde spiritus werkt prima als ontvetter, bijvoorbeeld voor tegels en de spiegel. Maar dan zie je een wat blauwe waas achterblijven. Neem dan wat water met een paar druppels afwasmiddel en citroen. Even erover heen, supermooi streeploos schoon .

Ook harsvlekken (de kerstboom) , grasvlekken, schoensmeer,  ballpoint en/of stiftvlekken op kleding kun je snel schoon krijgen door op een witte schone doek wat onverdunde spiritus te druppelen. Dep de vlek af  (Nooit wrijven).  Vervolgens de vlek  langdurig spoelen met schoon water. Daarna met de gewone was meewassen. Pas wel een beetje op met lichte, heldere kleuren. Het is mogelijk dat het licht verkleurt.

2. Soda

Een van de mooie eigenschappen van “SODA” is ; het neemt vervelende luchtjes weg. Zet maar eens een kopje pure soda in de koelkast..  Soda is ook een vetoplosser, afgelopen week kreeg ik een tip van een lezer, ze raadde me aan om aangekoekte oven-pannetjes even een half uurtje te laten weken in soda. Maar dat kan eigenlijk met iedere sterk aangekoekte pan. Alleen NIET met aluminium pannen.

En hoe makkelijk kopen we kleine sponsjes, maar wist u dat  je een spons even 3 minuten in heet sodawater kunt leggen ? En daarna met koud water spoelt is het sponsje weer als nieuw.

En het reinigen van dat donkere ovenraam is een fluitje van een cent met warm sodawater ! Ik neem een kleine , oude handdoek. Drenk die in warm sodawater, en leg deze op het open deurtje van de oven. Een uurtje laten liggen en afnemen.

Ook wou ik jullie zeggen , dat het gebruik van afvoer-ontstoppers niet zo goed is voor ons milieu. En als je een keer per maand een hand vol soda in de afvoer strooit, daar wat heet water achteraan, krijg je nooit last van een verstopte afvoer. En soda is aanzienlijk goedkoper als zwaar chemische ontstopper.

3. Citroen

Als je ergens een theevlek op hebt gekregen, is deze moeilijk te verwijderen. Met citroen heb je de vlek snel weg. Even deppen met citroensap en daarna wassen. Het zelfde geldt voor jamvlekken, druppel citroensap op de vlek, en daarna wassen in de wasmachine.

Mijn nicht kwam eens thuis met vlekken op haar gloednieuwe  jas. Mijn moeder nam de witte binnenkant van een citroenschil, wreef de vlek in, en deed het jasje in de wasmachine. Schoon. Het nadeel van citroen is het licht blekende effect, doe het dus niet op je nieuwe rode t-shirt.

Vis gegeten? Dan kan het bestek er nog lang naar ruiken, was het even met citroensap. De vislucht is snel weg. Ook is dit te gebruiken in de afwasmachine.

4. Azijn

Azijn is werkelijk een duizendpoot onder de schoonmaakmiddelen !  Het meest ouderwetse schoonmaak middel wat ik ken. Het ontvet en laat snel nare luchtjes verdwijnen. Zet, na een feestje waar veel mensen zijn geweest, en misschien ook nog gerookt is, een paar schaaltjes met azijn in de kamer. En doe 1/2 water en 1/2 azijn in een plantensproeier, nevel dit over de bank en gordijnen en vloer. De volgende dag is de geur volledig verdwenen. Goedkoop en doeltreffend.

Maak eens een papje van  2/3e zout  en 1/3e azijn.. dan heb je een sterke schoonmaker zelf gemaakt. Bijvoorbeeld voor het reinigen van de strijkbout. Of kalkranden van vazen.  Schoon in een minuutje.

En heb je een mooie houten tafel in huis ? Wist je dat een mengseltje van een beetje (theelepel) slaolie en een paar druppels azijn de kringen van de houten tafel weghaalt ? Je poetst ze er zo vanaf. Bovendien is azijn een ontkalker, bijvoorbeeld de rand van de w.c. of de hoeken in de badkamer krijg je er weer mooi mee. Het moet wel een kwartier, minimaal, intrekken.

Het is nog wel even de moeite waard om éérst te reinigen, en dáárna te ontkalken. Want beide schoonmaak middelen beïnvloeden elkaars werking. En geven een onaangename chemische reactie.

En nog iets over azijn, met onverdunde azijn kun je de roestvlekken van zoiets als :  metaal, emaille en wastafels poetsen. Dan leg je er een oude doek, gedrenkt in azijn, op. Wel even een poosje laten inweken.

5. Groene zeep

De voorloper van alle bekende allesreinigers.  Dit krachtige spul is goed op te lossen in warm water, en kun je gebruiken voor alle sanitair, vloeren en tegels. Het is maakt grondig schoon en tast het te reinigen oppervlak niet aan.

Maar dat geldt ook voor textiel. Als je een extra vuile vlek hebt in je textiel, smeer er dan een  laag groene zeep op. Even laten liggen (ca 15 min) en dan gewoon in de wasmachine.Een vervuilde zeem krijg je in een handomdraai weer als nieuw. Neem een sopje van groene zeep en een scheut spiritus, en was je zeem ermee.

Ook voor je oven. Ik heb ooit eens mijn oven gereinigd met een soort spuitschuim . Maar toen ik las wat er op de verpakking stond, heb ik het nooit meer gebruikt. Het leek me niet gezond.

Mijn moeder zei dat zij de oven vroeger helemaal als nieuw kreeg, door de wanden in te smeren met groene zeep, en dan een schaaltje ammonia erin te zetten. Deurtje dicht en een nacht laten staan. De volgende dag kun je met een pannenspons de oven zo schoonvegen. Natuurlijk wel even goed laten ventileren. Maar heftig chemisch spul is niet nodig, en wel veel duurder.

En als laatste : wist je dat als je wat warme citroensap in een onaangenaam ruikend afvoerputje giet, dat je het probleem binnen een uur hebt opgelost ?

Deze en nog veel en veel meer schoonmaakmiddelelen “uit de oude doos” , waren vroeger normaal.

Ik heb er een boek over gekocht, en die stond al jaren in de kast. Daar staan zulke eenvoudig leuke dingen in.   Nog zo iets simpels: Als ik een klein spijkertje ergens in moet slaan, sla ik me 5x op de vingers met de hamer. Pak een klein zakkammetje, doe de spijker ertussen. En het gaat veel makkelijker. FF slaan,.. klaar !

Met een vriendelijke groet van Tieneke.

Dank voor het lezen, en veel succes met het schoonmaken ‘nieuwe stijl’.

Zoekt u de beste curcumine en/of kurkuma ? Ik, persoonlijk, beveel u dekurkumaspecialist aan. Een webshop met specialistische kennis en veelzijdige kurkuma producten. Zij zijn de nummer ÉÉN in kurkuma.