De Geneeskrachtige Kruiden. Eigenlijk is tijm een erg oud kruid. In de 11e eeuw werd tijm over de Alpen naar Europa mee genomen. Je kunt het nu in iedere supermarkt kopen. Maar het lekkerste is je eigen gekweekte verse tijm. Het plukken van de kleine blaadjes is een geduldwerkje, maar daar zijn ook wel een paar leuke trucjes voor te verzinnen. Hier vind je weer een leuk artikel uit De Geneeskrachtige Kruiden serie.  Deel 2 : Tijm

Wat is tijm ?

Ik kan mij, als vegetariër, de groentekeuken niet voorstellen zónder tijm. De smaak is zo subtiel en vol en rijk. Er zijn zelfs oude geschriften over tijm.

..“Een klein blaadje tijm, tussen je vingers gewreven, het hoeft er maar ééntje te zijn, ruik ! Het ruikt naar een stille, warme wereld..”..

Als ik tijm ruik, hoor ik de bijen zoemen. En voel de warme zon. Het doet me denken aan Frankrijk, aan Italië. Tijm is verbonden met honing. In de oude wereld plaatste men tijm naast bijenkorven.

De bijen hielden óók van de geurige en kleurige gele bloemetjes, en zo zorgden de bijen voor de heerlijke tijm honing.

Tijm zijn kleine blaadjes van de tijm plant. Er zijn honderden verschillende soorten tijm, maar de citroentijm (ThymusCitriodorus) en de ’gewone’ tijm (Thymus Vulgaris) zijn de meeste gebruikte in de keuken.

Weetjes over tijm in de keuken

• Als je tijm in een kruidenverpakking koopt, snij dan even 1/2^e cm van de onderkant áf. Haal even 1 cm hoog van de onderkant de blaadjes van de onderkant van de takken af, en zet ze in een glazen pot of glas.
• Als je een tijm plantje koopt, zet haar dan in de zon op de vensterbank en geef haar niet teveel water.
• Als je de blaadjes snel even van de takken wilt halen, rits dan met je hand van de bovenkant naar de onderkant.
  
  

  ..“Een klein blaadje tijm, tussen je vingers gewreven, het hoeft er maar één te zijn, ruik ! het ruikt naar een stille, warme wereld..”..

• Ikzelf vind het handig om de losse takken even door de gaatjes van een vergiet te halen. Rats,.. klaar.
• Tijm in een bloemstuk ruikt héérlijk, doe maar eens
• Tijm bloemetjes, wit roze of paars, smaken uitstekend in een soep, in een salade of verwerk ze in een kruidenboter.
• Vooral bij vet eten helpt tijm om het eten goed te verteren. Eigenlijk kun je wel stellen : alles wat vet is om tijm vraagt. Vlees, gebakken aardappels, vette worst en kaas
• Wist je dat je een zeer aangenaam mengsel kunt maken van tijm en rozemarijn en zout ? Neem van alles 3 gelijke delen. Doe het in een potje en gebruik het als zout. Lekker !
• Tijm is een onmisbaar kruid bij een Provencaals kruidenmengsel
• Tijm smaakt uitstekend in vlees- gevogelte en wildgerechten.
• Tijm combineert prima met ui, rode wijn en knoflook
• Gebruik tijm in patés, olijven marinades, tomaten gerechten, en in dikke soep.
• Citroentijm past prima bij vis- en kipgerechten

Hoe kan ik zelf tijm kweken ?

Je kunt tijm het beste als plantje kopen. Tijm is een ideale plant om op je balkon, in de tuin of op de vensterbank te kweken. Vanaf ongeveer half mei kunnen de tijmplanten naar buiten.

De beste plek om de tijm planten neer te zetten is in arme en goed waterdoorlatende grond. Met redelijk veel kalk erin. Je kunt óók eierschalen bij je tijm plant doen. Vinden ze fijn, en groeien er goed mee. Geef tijm niet teveel water. Het is een echte zonaanbidder, deze tijm.

En als ze buiten staan, geef ze dan gewoon géén water. Geef alleen water als het écht nodig is, dat is als de blaadjes door de droogte hun kleur verliezen. In de winter mag tijm géén water hebben. Bij teveel vocht beginnen de wortels en de blaadjes te rotten.

Snoei de plant ná de bloei, anders put je de plant uit. En échte meeldauw en slakken kunnen een probleem voor je tijm zijn. Slakken raak je kwijt door met een kleine penseeltje een randje pure neemolie op de bloempot te smeren.

Welke planten passen het beste bij tijm op de vensterbank of in de tuin ?

Misschien heb je het wel eens gezien, als je tijm op de vensterbank náást bijvoorbeeld ‘dille’ zet, dan ‘schrikt’ de dille. En worden haar pluimen al snel helemaal geel. Ik denk dan dat de verzorg-elfjes de strijd verliezen en er vandoor gaan. Dan wordt de zwakste plant ziek en gaat deze ‘dille’ dus dood. Dille en tijm mogen elkaar niet. Ze zijn van verschillende plantenfamilies.

Je kunt dus het beste kruiden planten van dezelfde familie bij elkaar zetten.  Deze tijm familie heet de ‘lipbloemen familie’ (Labiatae Lamiaceae) en ze passen op de vensterbank, of in de tuin of op je balkon, náást de andere ‘lipbloemen familie’. Dat zijn salie, munt en rozemarijn. Deze planten familie vechten elkaar de tent niet uit. Het zijn allemaal kruiden met een houtige stam, waar de plant op groeit. Dus ze zijn sterk.

Daar houden de zachtere kruiden, zoals dille en basilicum niet zó van.

De geneeskrachtige werking van Tijm

De hoofdstof uit tijm is haar etherische olie, thymol genaamd. Tijm olie heeft een krampverminderende en desinfecterende werking. Longen, bronchiën, maag en darmen zijn de organen die goed op tijm reageren. Hoest en hoestkrampen worden verminderd door tijmthee of door aftreksels van tijm. Bijvoorbeeld in druppels of in sap. Chronische en acute bronchitis worden verbeterd. Astmatische aanvallen kunnen worden verlicht.

In ons spijsverterings kanaal werkt tijm activerend, dus de eetlust wordt opgewekt en daardoor is de vertering beter. Gistingsverschijnselen in de darmen worden gestopt en kwalijk ruikende dunne stoelgang wordt genormaliseerd.

Van tijm kun je eenvoudig thee zetten, dan komt de etherische olie uit de blaadjes. Het werd vroeger als anti hoest middel gebruikt en ook als maagthee mengsel. Tijm in een bad heeft altijd goede diensten gedaan tegen hoest tegen reumatische klachten en tegen darm klachten.

Maagthee met tijm : Doe het onderstaande mengsel in een potje. Even schudden en een theelepel ervan in een beker heet water doen. Ongeveer 10 minuten laten trekken.  Afzeven : bijvoorbeeld in een leeg theezakje.  Langzaam de thee ervan opdrinken, ca 3 kopjes per dag.

• 2 theelepels gedroogde tijm
• 1 theelepel karwij
• 1 theelepel pepermuntblad
• 1 theelepel duizendguldenkruid

Tijm is slijmoplossend en urine afdrijvend.

Verder nog wat leuks of wetenswaardigs over tijm ?

Ja, eigenlijk wel. In het oude Egypte verbouwde men al tijmsoorten. Tijm werd ook gebruikt om de doden mee te parfumeren. Maar eveneens werd het als genezend kruid gebruikt. In de 11^e Eeuw n.Chr. werd tijm pas over de Alpen gebracht.

De eerste berichten over tijm lees je in de geschriften van Hildegard von Bingen. In haar boek ‘Physica’.

Uit het kruidenboek van Matthiolus (Praag 1563) hebben alle volgende boeken geput en ook de volksgeneeskunst.  Bij Matthiolus wordt voor het eerst uitvoerig bericht over de “Kracht en Werking van tijm”. In de volksgeneeskunst past men toe wat hierboven al is beschreven. Ook kan er nog bij vermeld worden dat men tijm ook vaak toepaste tegen acne en andere huidproblemen, en (met honing) ook al versterkend middel ná ziekte.

Matthiolus beschrijft verder tijm ook als wormmiddel, een middel tegen hoofdpijn, en om mee te gorgelen tegen keelpijn en heesheid. En uit de etherische thymol maakte hij een soort spiritus, die werd gebruikt tegen wondinfectie.

Heeft tijm ook contra indicatie’s ? 

Ja, die zijn er ook. Al is het er maar ééntje ;

1. Het te véél innemen van thymol kan een hyperfunctie van onze schildklier opwekken (gebeurt niet bij tijm thee).
2. Neem dus geen enorme overdoseringen.

De lekkerste gerechten met tijm wat ik me kan bedenken            

• Paddenstoelensaus met tijm, jeneverbes boter en cognac
• Verse paddenstoelensaus met tijm, jeneverbesboter en witte wijn

Met een hartelijke groet van Tieneke

Zoekt u de beste Curcumine C3 Complex ‘Superieur’  en/of kurkuma longa ? Ik, persoonlijk, beveel u dekurkumaspecialist aan. Een webshop met brede specialistische kennis over kurkuma en curcumine en veelzijdige hoogwaardigezuivere producten. Zij zijn gewoon de beste als het over kurkuma gaat ! De beste kwaliteit voor de laagste prijs. Natuurproducten volgens de oude 100 % natuurlijke ayurvedische methode. Zonder enige vorm van toevoegingen. 

Disclaimer : Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Samensteller doet geen claims over diagnose, behandeling, genezing of ziektepreventie. De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel nog niets is geëvalueerd door medisch deskundigen. Geen van deze informatie dient te worden opgevat als medisch advies.  Raadpleeg daarom altijd een medisch gespecialiseerd/gekwalificeerd arts met kennis van natuurlijke supplementen voor aanvang van gebruik van natuurvoeding, voedingsadviezen en/of voeding of natuurlijke supplementen.

Meer artikelen uit deze De Geneeskrachtige Kruiden serie ? 

1. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/07/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-deel-1-inleiding/
2. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/14/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-tijm/
3. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/28/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-salie/
4. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/04/11/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-rozemarijn/
5. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/04/25/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-oregano/
6. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/09/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-basilicum/
7. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/23/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-dille/
8. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/30/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-dragon/
9. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/06/13/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-munt/
10. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/06/27/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-peterselie/
11. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/07/11/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-koriander/

Bronnen :

1. “Het ultieme Kruidenboek”                P.  Allardice
2. “Ayurvedisch Kruidenboek”               Deepak Chopra
3. “De Complete Kruidenwijzer”            F. Xaver Treml
4.  “Handboek Kruidengeneeskunde”  A. McIntyre
5. “Keukenkruiden”                               E. Kötter
6. “de Geneeskrachtige Kruiden”         E. Palow
7. “Kruiden”                                          I. van Tilburg
8. “Gezond met Kruiden”                     V. der Veen
9. “Een Tuin vol Kruiden”                      Tijdschrift artikel
10. “Kweek je eigen Kruiden”                 Internet artikel

En vele en vele andere artikelen