Koriander, je houdt ervan of je walgt ervan. Deze enige twee opties bestaan er voor koriander. Hoe kan dat eigenlijk ? Maar waar zou India zijn, zonder de pittige diepe smaak van koriander. India is het land dat bekend staat om haar verfijnde specerijen. Toch is koriander geen inheems Indiaas kruid, maar een Mediterrane plant die is mee genomen naar Azië. Koriander is een plant die de geschiedenis heeft veranderd. Wist je dat koriander een kruid én een specerij tegelijk is ? Maar wat is koriander precies ? Kun je het zelf kweken ? Zijn er leuke weetjes over koriander ? En wat zijn eigenlijk de beste combinaties met koriander ? En heeft koriander ook geneeskrachtige uitwerkingen ? Hier vind je het laatste deel van de leuke en veelzijdige 10-delige geneeskrachtige kruiden serie : Koriander.
Waarom vinden mensen koriander naar zeep smaken ?
Vers, jong koriander blad. Oudere koriander planten hebben een geveerde bladsoort
Mijn zus kwam gisteren bij ons eten, en dat was hartstikke gezellig. We hebben ons slap gelachen. Mijn man had, ooit eens toen we uit eten gingen, een schaal bloemkool als toetje besteld. Ná het eten. Hij had nog trek, en de FEBO was te ver lopen. Wát hebben we gelachen, de ober vond het minder grappig. En mijn man ? Die trekt zich zo-wie-zo nergens wat van aan. Die doet precies wat hij wil.
Maar toen er gisteren een beetje koriander op de tafel kwam, zei ze direct. ..”..Gôh, dit spul smaakt naar zeep…”.. Ja, de meningen over koriander zijn zwaar verdeeld. De één vindt het smaken naar een blok zeep en de ander vindt het heerlijk. Hoe komt dat precies? Ik heb het eens opgezocht, men legt uit dat het te maken heeft met ons DNA: “In ons DNA staat beschreven hoe onze eiwitten worden opgebouwd. Onze eiwitten bepalen een hoop, onder andere ook wat we proeven en ruiken.”
Mensen delen een hoop DNA met elkaar, maar er zijn altijd individuele verschillen. We hebben zes miljard genen en die kleine verschillen zorgen voor al die verschillende mensen. Het ligt aan één gen, als je koriander naar zeep vindt smaken. Of gewoon ‘vies’ vindt.
“Op een van onze chromosomen ligt ook het bouwplan voor een smaak- en geurreceptor en die zoekt de stof ‘aldehyde’. Aldehyde is die zeepsmaak, die ze dan proeven in de koriander. Bij sommige mensen staat de gevoeligheid voor die zeepsmaak scherper afgesteld. Hoe kan dit eigenlijk ? Sommige mensen hebben méér smaak receptoren voor die ‘aldehyden’ . En deze zitten ook in zeep, vandaar het waarnemen van de zeepsmaak.
Wist u dat dit ook geldt voor het feit dat kinderen vaak géén spruitjes en witlof lusten. Bij deze kinderen staat de ‘bitter receptor’ veel scherper afgesteld. Zó zit dat.
Wat is koriander ?
Kruiden en specerijen waren vroeger véél meer dan alleen smaakmakers. Het is een erg aromatisch en éénjarig kruide. Het is een inheemse plant in het hele Mediterrane gebied en Azíë. In de ayurvedische geneeskunde wordt koriander gebruikt als een digestief. Maar ook staat koriander bekend om haar verkoelende werking in ons lichaam. Het is een plant uit de familie “Apiaceae” en heet in het Latijns ‘Coriandrum Sativum’.
Het is een geneeskrachtig kruid, waarvan zowel de bladeren, de bloemetjes en ook de zaden gebruikt worden. Het is een nogal ‘kaal’ kruid, dat ongeveer 50 cm hoog kan worden. De stengels zijn dikker en rond, en vertakken zich pas bovenaan de plant. De kleine bloemetjes zijn échte ‘snoepjes voor onze bijen’, ze zijn er gék op. Die vinden niet dat het naar ‘zeep’ smaakt.
Hoe kan ikzelf koriander kweken ?
Ikzelf koop altijd een plantje, bij de biologische tuinderij. Dat vind ik het gemakkelijkste. Er zijn verschillende soorten koriander. Het kweken is heel gemakkelijk. Maar als je niet goed oplet wat er gebeurt, dan kan koriander enorm ‘doorschieten’. En krijg je een paar enorm hoge sprietplanten in een pot. Die omwaaien bij een stevige wind.
En bedenk dat de koriander, die je in de winkel ziet, de jonge blaadjes zijn. En niet de koriander die je straks in je potten ziet verschijnen. De volwassen planten zien er totáál anders uit. Met meer ‘geveerde’ blaadjes.
- De koriander soort Leisure : Van deze koriander kun je lang plukken, want hij groeit flink. Als ‘bladplant’ ook
Bijen zijn gek op koriander bloemen, ze vinden niet dat het naar ‘zeep’ ruikt
geschikt voor kweken in potten. Later in het jaar produceert de plant ook zaden.
- De koriander soort Lemon : Deze soort is door haar dichte planten groei ideaal voor potten. Ze is ook niet zo groot. Bovendien is deze koriander extra fris door haar citroen smaak
- De koriander soort Sativum : Daarvoor heb je de zaadjes al eigenlijk in je keuken kast. Vanaf half april kan men Sativum koriandersoort in huis of in de serre zaaien. Het duurt wel 14 dagen voordat het zaad opkomt. Het kleine plantje kan uitgeplant worden in volle grond van 15 mei op een afstand van 30 cm. Men kan ook ter plaatse zaaien in volle grond, wel op een zonnige beschutte plaats.
Koriander zaai je het beste in het voorjaar, in eind april, op een zonnige plek in lichte, goed doorlatende grond. Als je alleen zaadjes wilt oogsten, is opkweken in de volle grond het beste.
Voor alleen het de blaadjes kun je koriander prima in pot kweken. Zaai de zaden ruim uit en doe er een dun laagje aarde over aan. Houd de grond vochtig, maar niet te nat. Het gebruik van een plantenspuit is hierbij wel een handig ding. Als na 2 tot 3 weken de plantjes opkomen, dun je ze uit op 5 cm (voor zaad op 25 cm omdat bloeiende planten nu eenmaal groter zijn). Na vier weken kun je vaak al de eerste blaadjes oogsten. Wil je regelmatig vers blad knippen, zaai dan met tussenpozen steeds kleine beetjes, zoals je ook met andere kruiden doet. Dan komen ze ná elkaar op, en houd je verse blaadjes.
Welke planten passen het beste bij koriander in de tuin of op de vensterbank ?
Eigenlijk passen dezelfde planten families het beste bij elkaar. In dit geval is het de dille, die graag náást de koriander staat. Ze mogen elkaar wel.
Weetjes over het gebruik van koriander in de keuken ?
Koriander is een vast onderdeel van een kerrie mengsel. Het wordt ook veel gebruikt om zuurkool mee te kruiden. Maar ook andere koolsoorten, stamppot en peulvruchten smaken uitstekend met een beetje koriander. Komkommer en ingelegde augurken eveneens. Maar wist je dat je ook koriander zaden in je zelf gebakken brood kunt doen ? Het is erg lekker en is goed voor de spijsvertering. Met wat koriander in je brood kunnen zelfs mensen met een gevoelige maag vers brood eten, zonder een opgeblazen gevoel te krijgen.
Koriander past prima in het specerijen rekje in je keuken
Als je zelf koriander hebt gekweekt kun je alléén de rijpe zaadjes gebruiken. Dit is wel belangrijk, want onrijpe zaadjes ruiken (ook na het drogen) nog vies. Ze ruiken naar een ‘lang beslapen bed’. Een beetje muf, dus. En je brood, of andere gerechten, dan ook. En het drogen moet snel gebeuren Goed koriander zaad ruikt fris en kruidig en doet een beetje aan de geur van Lelietjes-van-Dalen denken. Zó herken je het góéde korianderzaad, als je het wilt kopen.
Koriander in je gerechten kun je eigenlijk alleen toevoegen, als je gerecht al klaar is. Want de zachte aromatische geur verdwijnt na verhitting. Alleen de steeltjes van de plant kun je meekoken. Die houden hun smaak. Knip ze wél in kleine stukjes, anders heb je straks lange groene slierten in je gerecht. En dat ziet er niet smakelijk uit.
Ze kweken tegenwoordig ook veel koriander in Marokko, Egypte, India, Japan, China en in Noord Amerika. Daar kun je het zelfs aantreffen als hoog, wuivend kruid langs de wegen. Je kunt koriander zowel vinden langs de snelweg in Minnesota, maar ook langs een stil bergweggetje op Cyprus.
En, als je een salade bestelt in Egypte, zit daar in 90% van de gevallen geknipte koriander blad door heen. En is dus door de éne gezien als een verfijnde delicatesse, en door een ander als een afschuw wekkende salade.
Koop eens een soep in Peru, en ze kruiden het overvloedig met koriander. In India is eigenlijk élke curry en/of gerecht wel gekruid met koriander.
Koriander past ook goed in salades en salsa’s. Of voeg de blaadjes – al dan niet fijngehakt – toe aan grote garnalen in olijfolie en verse knoflook, kort voordat je ze op de grillplaat legt.
Zijn er ook leuke weetjes over koriander ?
Ja, die zijn er in soorten en maten. Er is zóveel te vinden, in alle eeuwen heeft koriander de mensen geboeid. Er zijn zelfs muurschilderingen gevonden van verschillende soorten voedsel in een Pyramide grafkamer van ca 3500 jaren oud, waar ook koriander op staat. De oude Egyptenaren gebruikten het als geur- en smaakstof bij het bakken van brood. En zo zijn er heel veel weetjes.
- In de Bijbel staat dat de kinderen van Israël, toen ze terugkeerden uit hun slavernij in Egypte, manna aten uit de
De ronde zaadjes zijn van koriander. Schildering uit een grafkamer in een Pyramide van ca 1500 v. Chr.
wildernis. En het manna was korianderzaad (Numeri 11, de Bijbel)
- In de Middeleeuwen bonden vrouwen eerst 11, en daarna 30 korianderzaadjes aan de binnenkant van haar linkerdij. Het aantal deed er véél toe, want het was een gegarandeerde manier om zwanger te worden
- Wist je dat koriander één van de kruiden is, die de Middeleeuwse kloosters in Frankrijk, gebruikten om hun ‘Benedictine’ likeur te maken ?
- Men gaf, door alle eeuwen heen, koriander mee, in graven en grafkamers. Waarom dat was, heb ik nergens kunnen vinden.
- De oude Romeinen dreven handel met de handelaren die de Zijderoute bevolkten, en hebben ervoor gezorgd dat koriander India bereikte. Waar het uitgroeide tot een belangrijk ingrediënt in de keuken.
- Koriander is vele eeuwen lang gezien als een mysterie. Je kon er vlees mee conserveren, zelfs in de hitte bleef het nog goed.
Heeft koriander ook een geneeskrachtige werking ?
In alle eeuwen en eeuwen hebben mensen koriander om haar geneeskrachtige werking geëerd. Om heel veel verschillende uitwerkingen die dit kruid heeft. Zowel de bladeren als de zaadjes worden gebruikt. De werkzame stoffen zijn erg verscheiden.
Vroeger maakte men gebruik van natuurlijke middelen
De oude heelmeesters gebruikten koriander inwendig en uitwendig. Inwendig als thee tegen hoesten, blaasklachten en tegen spijsverterings problemen. (2) Er is al veel wetenschappelijk onderzoek gedaan, dat heeft aangetoond dat koriander een sterke antioxidant is. (1) Ook werkt het tegen microben, tegen diabetes type 2 en tegen een verhoogd cholesterol.
Ook kan koriander gebruikt worden om de bloeddruk goed te beïnvloeden en het risico om inwendige laaggradige ontstekingen te verlagen. Tegen blaasontsteking helpt koriander om de hete branderige symptomen te bestrijden. En het vermindert de vochtophoping in het weefsel.
Een opvallende eigenschap van koriander is dat het lood uit het lichaam kan verwijderen.
Werking van koriander : Op ons lichaam werkt koriander stimulerend, vocht afdrijvend, antibacterieel, antioxidant, zenuwversterkend, laat gezwollen slijmvliezen slinken, krampwerend, lust opwekkend, verkoelend, pijnstillend, zweetdrijvend, spijsvertering stimulerend, gas afdrijvend in de darmen.
Koriander en de spijsvertering : Koriander verhoogt de eetlust en verbetert de vertering en opname van ons voedsel. Het werkt ontspannend en verlicht krampen, koliek en winderigheid in de darmen. Ook helpt het tegen diarree en misselijkheid. Last van een slechte adem ? Kauw op een paar korianderzaadjes
Mentale en emotionele werking van koriander : Het maakt de geest helder en helpt het geheugen te verbeteren. Ook vermindert het onrust en spanning in onze geest. Het bevordert een goed slaap. Het kan helpen tegen stress gerelateerde problemen. En ook wordt beschreven dat koriander tegen spierpijn, reumatiek en zenuwpijnen helpt.
Ons ademhalings systeem en koriander : Dit is een van de oudst beschreven werkingen. Maak een korianderthee tegen kou, griep, koorts en hoesten. En om infecties te weren. Tegen verkoudheid en slijmvlies ontstekingen. Als laatste
Koriander zaadjes zijn kleine bolletjes, ze ruiken een beetje naar ‘Lelietjes-van-Dalen’
staat koriander beschreven tegen astma en verstopte bronchiën.
Uitwendig gebruik van koriander : Het bladsap en de thee werden eeuwenlang gebruikt om jeukende uitslag als eczeem en netelroos te verzachten. Een afkooksel van het zaad werd gebruikt als gorgeldrank bij keelpijn en aften (mondzweertjes). En als ooglotion tegen bindvliesontstekingen.
Korianderthee zelf maken : Neem 2 theelepels karwijzaad, 2 theelepels korianderzaad, 1 theelepel venkelzaad en 1 theelepel anijzaad. Doe dit in een kleine theepot en overgiet het met 1/4e liter kokend water. Laat het, toegedekt, 10 minuten trekken. Afzeven en iets laten afkoelen, Drink het daarna zo warm mogelijk.
Koriander voor huid mengsel zelf maken : Huiduitslag en galbulten wijzen vaak op teveel hitte in het lichaam. De ayurvedische behandeling van dit soort problemen bestaat eruit om verkoeling van buitenaf en van binnenuit te verschaffen. Ter onmiddellijke verlichting: Wat de oorzaak van de allergie ook is, allergieën , een insectenbeet of iets anders, koriander sap helpt onmiddellijk. Neem verse korianderblaadjes, was deze, knip ze even fijn en doe dit in de blender. Voeg daarbij 1/3 e kopje water toe en zet de blender aan. Zeef het daarna. Drink het sap , en breng de pulp op de huid aan.
Contra indicaties voor koriander ?
Het is nooit goed om van een kruidensoort grote hoeveelheden te gebruiken. Ook niet als het koriander betreft. Véél te veel koriander kan menstruatiestoornissen bij vrouwen opwekken. Het kan slaapstoornissen geven. En tijdelijk geheugenverlies veroorzaken.
Gebruik koriander niet teveel met gebruik van medicijnen tegen gastritis. Bij medicijnen tegen hartaandoeningen. Maar ook medicijnen tegen een te hoge bloeddruk, trombose en diabetes kunnen een interactie geven. Een beetje is geen probleem, maar drink geen volle beker koriander sap.
De lekkerste recepten met koriander ?
Zoekt u de beste zuivere curcumine c3 en/of kurkuma longa ? Ik, persoonlijk, beveel u de kurkuma specialist aan. Deze heeft uitstekende kurkuma in huis, van hoge kwaliteit voor een lage prijs. Met goede Know-How, en kennis van het product. Met liefde en zorgvuldige controle voor al hun kurkuma. En met zorg uitgekozen supplementen. Ethyleen Oxide vrij, Niet bestraald, GMO vrij, gecertificeerd halal en kosher, BSE/TSE vrij !
De NUMMER 1 in kurkuma en andere ayurvedische producten.
Disclaimer : Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Samensteller doet geen claims over diagnose, behandeling, genezing of ziektepreventie. De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel nog niets is geëvalueerd door medisch deskundigen. Geen van deze informatie dient te worden opgevat als medisch advies. Raadpleeg daarom altijd een medisch gespecialiseerd/gekwalificeerd arts met kennis van natuurlijke supplementen voor aanvang van gebruik van natuurvoeding, voedingsadviezen en/of voeding of natuurlijke supplementen.
Meer artikelen uit deze De Geneeskrachtige Kruiden serie ?
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/07/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-deel-1-inleiding/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/14/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-tijm/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/28/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-salie/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/04/11/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-rozemarijn/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/04/25/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-oregano/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/09/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-basilicum/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/23/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-dille/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/30/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-dragon/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/06/13/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-munt/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/06/27/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-peterselie/
- https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/07/11/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-koriander/
Bronnen :
De Geneeskrachtige Keuken 
Pingback: De Geneeskrachtige Kruiden serie (Dille) | De Geneeskrachtige Keuken
Pingback: De Geneeskrachtige Kruiden serie (Munt) | De Geneeskrachtige Keuken