Peterselie, we hebben haar jarenlang méér gezien als een mooie garnering van ons eten, als een waardevolle plant. Een oude Engelse omschrijving van peterselie is “de optelsom van alle groene dingen”. Maar wat is peterselie, de Latijnse naam is “Petroselinum Crispum”.  ? En zijn er ook weetjes over peterselie in je keuken ? Hoe kweek je de plant het beste ? En heeft peterselie ook een geneeskrachtige werking ? En nog veel meer leuke weetjes en toepassingen van peterselie vind je in dit uitgebreide artikel over peterselie.

Wat is peterselie ?

Asterix&Obelix kenden de peterselie plant ook. Van de Romeinen, die waren fan van peterselie. Peterselie werd, in oude tijden, gebruikt tegen oorpijn en tegen een bloedneus. Er is een prachtige illustratie waarbij de smid (Hoefnix) van het dorpje aan een boom opgehangen is. Met peterselie in zijn oren. Omdat hij de bard (Assurancetourix ) niet wou horen zingen.

Ook Obelix loopt met peterselie in zijn oren, vanwege hetzelfde probleem met hun bard. Die zingt zó vals dat je er oorpijn van krijgt. (Asterix&Obelix en de Noormannen)

Peterselie is een oud kruid, we kennen het vroeger allemaal wel van de kruidenboter op het stokbrood. Het is een bijzondere plant, en werd in de oudheid al gekweekt.

Verse peterselie heeft de meeste smaak, maar je kunt peterselie ook als capsules, gedroogde plant, poeder en essentiële olie verkrijgen. En als wit gestreepte zaden.

Er zijn 3 soorten peterselie, krulpeterselie, platte peterselie en wortelpeterselie. Peterselie wordt veel gebruikt. En het is zó gewoon dat nog méér garnering gebruikt wordt, dan in het eten is verwerkt. Wist je dat peterselie vroeger werd gebruikt tegen een slechte adem ? Veroorzaakt door alcohol, maar ook veroorzaakt door het eten van flink wat knoflook.

Er zijn 30 verschillende soorten peterselie

Weetjes over peterselie in de keuken

Wist je dat je het beste peterselie met lange stelen eraan in de winkel kunt kopen ? Die kun je het gemakkelijkste in een klein vaasje op de vensterbank zetten. Regelmatig even het water verversen, en je hebt er lang plezier van. De platte peterselie kun je zelf weken mooi houden, in een vaas met water op de vensterbank.

Peterselie is één van de meest bekende kruiden in onze wereld. De plant behoort tot de schermbloemigen familie, met als dille en koriander. Deze heten de “Apiaceae”. Peterselie is ongeveer het gezondste kruid dat je kunt eten. Als je het in een beschut hoekje in de tuin plant, kun je dit het hele jaar dóór oogsten.

Sommige mensen beweren dat platte peterselie blaadjes beter en sterker van smaak zijn, dan de krulpeterselie. Maar dit ligt iets anders : krulpeterselie smaakt sterker als ze een mooi stevig en donkergroen blad heeft. En de platte peterselie smaakt sterker als ze een jong en nieuw blad heeft.

Je kunt van beide soorten zowel de blaadjes, en ook de stengels in je gerechten gebruiken.

Waar smaakt peterselie lekker bij ?

Eigenlijk overal wel bij. Zoals bij aardappeltjes. Het Duitse “Salz Kartoffeln mit Petersilie” is een klassieker. Maar peterselie en vis, soep. Eieren, vlees en pasta zijn ook goede combinaties. Bijvoorbeeld als peterselie pesto. Groenten,

sausjes en vinaigrettes met peterselie zijn ook altijd lekker.

Het is wel belangrijk dat je de peterselie pas toe voegt als je gerecht kláár is. Aan het einde van de kooktijd. Je kunt peterselie ook uitstekend frituren. Net als salie. Gefrituurde peterselie en gefrituurde salie zijn erg lekker. Maar na het frituren verliest peterselie wel volledig haar gezonde werking.

Garnaalkroketten met gefrituurde peterselie, is ook een klassiek recept.

Hoe kan ikzelf peterselie kweken ?

Peterselie is een echte buitenplant. En het is een erg gemakkelijke plant om zelf te kweken. Ze groeit ook snel. Ze

groeit het beste  in wat vochtige, goed water doorlatende grond. En ze staat het liefste deels in de zon en deels in de schaduw. Je moet de blaadjes wel regelmatig afknippen, dan groeit je peterselie plant sneller.

Peterselie kun je buiten ook goed kweken in een grote pot. De krulpeterselie is ook een mooie plant. Peterselie houdt in de zomer van een plekje half in de schaduw, half in de zon. Je kunt het prima als borderrand planten. Oogst peterselie bij voorkeur als de zon op de blaadjes heeft geschenen, dat geeft de meeste smaak in je gerecht

Het beste kun je 3 maal een plantje peterselie planten, per jaar. Dat heb je elke keer jonge en frisse blaadjes.

Als je peterselie binnen (op de vensterbank) wilt kweken, dan heb je er wel snel luizen op. Bijvoorbeeld bladluis. Afspoelen met knoflookwater helpt (doe een beetje uitgeperste knoflook in het water) en is ook een      goede remedie tegen de witte luizen.

Heeft Peterselie ook een geneeskrachtige werking ?

Dit zal veel mensen verbazen. Een oude Engelse omschrijving van peterselie is “de optelsom van alle groene dingen”. Het is al vele duizenden jaren als geneesmiddel gebruikt. Nou is het wel zo, dat dit in de tijden dat we kunstmest gebruiken wel érg is afgezwakt. Maar er blijven nog genoeg gezonde uitwerkingen over. De eerste is dat het vocht afdrijft. Bijvoorbeeld uit de benen. De tweede is dat het de adem verfrist en de derde dat het de spijsvertering verbetert.

Peterselie is een schatkist vol vitaminen, mineralen en chlorofyl. Ze bevat een substantie met veel ontsmettende, deodoriserende en ontgiftende eigenschappen. Alle delen van de peterselie plant zoeken de vrije radicalen in ons

lichaam, en stoppen het vrijkomen van histamine. Dit beschermt onze lichaamscellen en vermindert allergische reacties.

Ook werkt peterselie bloedzuiverend, en houdt onze aderen sterk en elastisch, dit kan hart- en bloedvaten versterken. Het doodt bacteriën in de maag.

‘Gewone’ uitwerkingen zoals dat peterselie veel tegen jicht werd gebruikt, dit is omdat peterselie de uitscheiding van urinezuur bespoedigt. Het activeert de nieren. En dat remt jicht. Men schrijft ook dat peterselie lever beschermend werkt. En dat deze plant zou kunnen helpen tegen de geestelijke aftakeling zoals bij Alzheimer.

Vroeger kauwde men op peterselie blaadjes om de geest helder, fris en licht te houden.

Peterselie heeft de naam reuma te verlichten, de spijsvertering te bevorderen. De blaadjes helpen ook goed als haarverzorging en houden een droge huid goed op vochtbalans.

Als huidverzorging is peterselie een goed middel. Om je huid eens goed te reinigen kun je een stoombad met peterselie aroma maken. In één minuut.

• Peterselie stoombad zelf maken: Doe twee handenvol verse peterselieblaadjes in een kom met ca 1 liter kokend water. Laat het even afkoelen. Pak een handdoek, doe het over je hoofd (laat een beetje ruimte voor wat frisse lucht) en laat je huid stomen in het warme stoomwater.
• Peterselie-thee zelf maken : Doe 1 a 2 theelepels verse peterselie bladeren in een kopje kokend water. Drink drie keer per dag een kopje om de spijsvetering te verbeteren.

Uitwendig gebruik van peterselie : Uitwendig werd peterselie vroeger gebruikt voor haar pijnstillende werking op en in de huid. Bijvoorbeeld tegen insecten beten en verstuikingen. En men gebruikte peterselie óok tegen neusbloedingen. In de Asterix & Obelix strip loopt ergens een Romein rond, die een flinke optater van Obelix heeft gehad. En daar een bloedneus aan heeft overgehouden. Dus heeft hij peterselie in zijn neusgaten gedaan. Het ziet er ontzettend komisch uit. Helaas kon in de tekening nérgens terugvinden, in als mijn Asterix&Obelix stripboeken. En ik heb er láng naar gezocht. En direct verschillende strips maar eens weer gelezen. Het blijft leuk !

Krulpeterselie en de stof “Apigenine”

Ook is er veel over peterselie geschreven, ook door gerenommeerde tijdschriften. Peterselie bevat een bijzondere stof genaamd “apigenine”.

Dr. K. Verburgh heeft een uitgebreid artikel geschreven over het gebruik van rauwe peterselie bij Chronisch Myeloide Leukemie (CML). (De Voedselzandloper ; blz 217-221).

In de krulpeterselie plant zijn verschillende etherische oliën aanwezig,(Apiol) maar ook een stof die ‘Apigenine’ (1) genoemd wordt.

Een zeer belangrijke stof in de peterselie. Het heeft een bijzonder werking,  blijkt na studies en veel onderzoek.

Apigenine remt de angiogenese (uitzaaiingen door bloedvatvorming) rond de tumoren af. Het stoort de VEGF, de aanmaak van nieuwe bloedvaatjes, op weg naar de tumor. Om deze van voedingsstoffen te voorzien. Men heeft deze stof nagemaakt, en als het nieuwste antikanker medicijn heet het “Gleevec” of “imatinib”.

Deze stoffen pakken de kanker op een totaal andere manier aan. Moleculen (zoals in het middel Imatinib) remmen eiwitten af die de groei van cellen regelen. Meestal zijn de groeifactoren (VEGF) een soort van eiwitten, die de andere eiwitten in de cel op “AAN” zetten of triggeren, waardoor de cellen kunnen groeien. Bij kanker is deze groei veel te sterk en ongecontroleerd.

Imatinib is dus een groeifactor-remmer, die specifiek snel groeiende kankercellen aanpakt.  Als medicijn hebben ze namen : Gleevec oftewel Imatinib. De apigenine remt de groei en verspreiden van spiercellen in bloedvaten bijna net zo krachtig als in het middel Gleevec, oftewel Imatinib. Dit middel wordt dus ingezet bij Chronisch Myeloide Leukemie (CML) (2).

Opmerkelijk is dat hiervoor geen hoge concentraties apigenine nodig zijn. De vereiste concentraties apigenine in het bloed om bovenstaand effect te verkrijgen, wordt bereikt door een normale hoeveelheid rauwe peterselie, die gebruikelijk is bij een maaltijd, te eten.

Let Op !!! Uiteraard wil dit niet zeggen dat mensen met CML nu alleen maar gemalen peterselie blaadjes moeten gaan eten !! Wat we hiermee willen uitleggen is dat een groot aantal planten tal van stoffen bevatten die niet alleen het risico op kanker kunnen verminderen, maar ook de groei van kanker kunnen afremmen.

Welke planten passen het beste bij peterselie op de vensterbank of in de tuin ?

Peterselie is lid van de “Apiaceae” familie, oftewel de schermbloemigen. Dit kun je zien aan de bloemen en de zaden van de peterselie. Peterselie doet het prima bij dille en koriander, dit zijn goede vriendjes. Deze zijn van dezelfde schermbloemigen familie.

Verder nog wat leuke weetjes over peterselie ?

Ja, die zijn er best wel. Peterselie heeft haar oorsprong in het gebied rond de Middellandse zee. Peterselie bevat enorm veel ijzer, nog méér als spinazie. Dit had ‘Popeye’ moeten weten, nietwaar ? Daarom werd het vroeger als medicijn tegen bloedarmoede gebruikt. En de peterselie plant is een recordhouder als het om een grote hoeveelheid Vitamine C gaat.

• Een van de verhalen gaat dat dat Karel de Grote gék was op kaas met peterselie zaadjes erin. En hij verplichtte zijn onderdanen om peterselie te gaan kweken, dit vanwege de gezondheids voordelen. 
• Thomas Hill (1568, Tuinboeken schrijver) adviseerde lezers met een wijnkegel of een knoflookadem op peterselie te kauwen. Om de geur te maskeren.
• De oude Grieken gebruikten peterselie alléén maar als medicijn. Uitwendig. Want ze aten het beslist niet op. Men geloofde dat peterselie voortkwam uit het bloed van de God ‘Archemorus’, de aankondiger van de dood. En daar had met een groot respect voor.
• De oude Romeinen kroonden hun overwinnaars bij sportieve spelen met peterselie. Dit was omdat men, onder andere, geloofde dat als je peterselie in de haren deed, dat je dan niet dronken kon worden. De Romeinen hebben peterselie mee genomen, naar dit deel van Europa.
• Men plantte vroeger peterselie op Goede Vrijdag, dit was omdat men erin geloofde dat je dan een overvloedige peterselie oogst zou krijgen.
• Een oude naam voor peterselie zijn “bergselderij”, de oude Egyptenaren gebruikten het als medicijn tegen blaasproblemen en maagpijn.
• Men gebruikte vroeger peterselie planten om zich tegen heksen en hekserij te beschermen. In de Pyreneeën gaf men het vee peterselie te eten, tegen beheksing van hun vee.
• In Engeland, Frankrijk en Duitsland heerst het volksgeloof dat men een peterselie plant niet mag overplanten. Dan wordt men ziek en kan sterven.

Heeft peterselie ook contra indicaties ?

Jazeker. Verschillende zaken hieromtrent zijn :                                                                       

Als de peterselie plant gaat bloeien, dan neemt de concentratie ‘Apiol” in de plant en voornamelijk in de zaden nogal toe. Apiol is giftig en kan verlammingsverschijnselen en baarmoederkrampen veroorzaken. Eet dus beter géén peterselie ná de bloei, als je zwanger bent. Ook niet als je borstvoeding geeft.

Eet geen hoge dosis peterselie zaad als je een nierkwaal of leverkwaal hebt.

Apiol geeft een verlichtend effect tijdens menstruatie dagen.

De lekkerste gerechten met peterselie

• Peterselie Pesto
• Duitse zoute aardappeltjes met boter en verse geknipte peterselie
• Peterselie dressing zelf maken (een recept om in te lijsten !)

Zoekt u de beste zuivere curcumine c3 en/of kurkuma longa ?  Ik, persoonlijk, beveel u de kurkuma specialist aan. Deze heeft uitstekende kurkuma in huis, van hoge kwaliteit voor een lage prijs. Met goede Know-How, en kennis van het product. Met liefde en zorgvuldige controle voor al hun kurkuma. En met zorg uitgekozen supplementen. Ethyleen Oxide vrij, Niet bestraald, GMO vrij, gecertificeerd halal en kosher, BSE/TSE vrij ! 

De NUMMER 1 in kurkuma en andere ayurvedische producten. 

Disclaimer : Raadpleeg bij twijfel altijd een arts. Samensteller doet geen claims over diagnose, behandeling, genezing of ziektepreventie. De inhoud van dit artikel is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden. Houd er rekening mee dat de inhoud van dit artikel nog niets is geëvalueerd door medisch deskundigen. Geen van deze informatie dient te worden opgevat als medisch advies.  Raadpleeg daarom altijd een medisch gespecialiseerd/gekwalificeerd arts met kennis van natuurlijke supplementen voor aanvang van gebruik van natuurvoeding, voedingsadviezen en/of voeding of natuurlijke supplementen.

Meer artikelen uit deze De Geneeskrachtige Kruiden serie ? 

1. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/07/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-deel-1-inleiding/
2. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/14/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-tijm/
3. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/03/28/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-salie/
4. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/04/11/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-rozemarijn/
5. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/04/25/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-oregano/
6. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/09/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-basilicum/
7. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/23/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-dille/
8. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/05/30/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-dragon/
9. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/06/13/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-munt/
10. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/06/27/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-peterselie/
11. https://degeneeskrachtigekeuken.nl/2021/07/11/de-geneeskrachtige-kruiden-serie-koriander/

BRONNEN :

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29097249/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22617349/